Połączenie gmin: Krasne chce do Rzeszowa

W Krasnem będzie referendum, w którym mieszkańcy zdecydują, czy chcą przyłączyć gminę do Rzeszowa, czy też nie. To efekt wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zapadł 22 czerwca.

Spór o pytania

NSA uchylił uchwałę rady gminy odmawiającą przeprowadzenia referendum i wskazał, że wyrok jest dla komisarza wyborczego podstawą do wydania postanowienia o przeprowadzeniu referendum.

Wniosek o przeprowadzenie referendum wpłynął do władz gminy 26 stycznia 2016 r. Złożył go pełnomocnik Benedykt Czajkowski.

– Wójt został poinformowany, że została uzbierana wymagana ustawą liczba podpisów pod wnioskiem w sprawie przeprowadzenia referendum – relacjonuje Benedykt Czajkowski. – Przedstawione mu zostały także dwa pytania, na które w referendum mieli odpowiedzieć mieszkańcy.

Brzmiały one: „Czy jesteś za dobrowolnym przyłączeniem Gminy Krasne do Miasta Rzeszowa" oraz „Czy jesteś za dobrowolnym przyłączeniem sołectwa Malawa z Gminy Krasne do Gminy Miasta Rzeszowa".

Rada gminy Krasne 25 lutego 2016 r. podjęła uchwałę w sprawie odrzucenia wniosku o przeprowadzenie referendum gminnego złożonego przez grupę mieszkańców gminy. W jej uzasadnieniu radni argumentowali m.in., że pozytywny wynik referendum będzie oznaczał ingerencję w kompetencje Rady Ministrów, która jest uprawniona do decydowania o tworzeniu, łączeniu czy znoszeniu gmin.

Będzie referendum

Inicjatorzy zaskarżyli tę uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Wskazywali m.in., że uchwała rady gminy Krasne narusza ustawę o referendum lokalnym oraz konstytucję, które gwarantują mieszkańcom prawo do decydowania o sprawach dotyczących tej wspólnoty. WSA stanowisko to podzielił i uchwałę uchylił wyrokiem z 5 kwietnia 2016 r. (sygn. II SA/Rz 200/16).

– Nie ulega wątpliwości, że przeprowadzenie referendum lokalnego w sprawie połączenia czy podziału gminy jest dopuszczalne – uzasadniał Marcin Kamiński, sędzia WSA w Rzeszowie. – W tej sytuacji zarzut, że pytania referendalne zostały sformułowane w sposób, który może prowadzić do wkroczenia w kompetencje Rady Ministrów, jest bezzasadny – wskazywał sędzia.

Stanowisko to podzielił NSA. Oddalając kasację gminy podkreślił, że sformułowane we wniosku o referendum pytania nie mogą prowadzić do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem, a mieszkańcy mogą decydować o przyszłości swojej gminy, w tym o jej przyłączeniu do miasta.

sygnatura akt: II OSK 1236/16

Opinia

Stanisław Bułajewski, konstytucjonalista Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie