Komisja nadzwyczajna „Przyjazne państwo” na wczorajszym posiedzeniu przyjęła projekt nowelizacji ustawy z 7 września 2007 r. (DzU nr 192, poz. 1378) o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Ustawa ta (zacznie obowiązywać od października) przewiduje, że gminy będą wypłacać na dzieci, na które drugi rodzic nie łoży, pomoc w postaci świadczeń alimentacyjnych. Chodzi o sytuację, gdy zasądzonych alimentów nie udaje się wyegzekwować, a dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 725 zł netto. Świadczenie będzie przekazywane w wysokości zasądzonych alimentów, ale nie wyższej niż 500 zł na dziecko.
Ustawa przewiduje, że wypłatą tych świadczeń będą się mogły zajmować wyłącznie urzędy gmin. W art. 12 ust. 2 zakazuje bowiem upoważniania w tym zakresie ośrodków pomocy społecznej. Tymczasem większość gmin wypłaca wsparcie dla rodzin (świadczenia rodzinne i zaliczki alimentacyjne) właśnie poprzez ośrodki pomocy społecznej albo miejskie ośrodki pomocy rodzinie.
Jeśli przepis nie zostanie zmieniony przed październikiem, wymusi to utworzenie nowych jednostek zajmujących się obsługą świadczeń alimentacyjnych w obrębie urzędów gmin. Wiele samorządów zwraca się w związku z tym o nowelizację tego przepisu. – Rozwiązanie to zasługuje na akceptację, choć nie jest jednoznacznie oceniane przez pracowników OPS. Co prawda przejście do urzędów gmin oznaczałoby dla wielu podwyżki, ale jako pracownicy socjalni byli oni przygotowywani do innych zadań niż obsługa wypłat, np. do przeprowadzania wywiadów środowiskowych – mówiła Urszula Żółtak z Departamentu Świadczeń Rodzinnych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
Komisja uznała, że art. 12 ust. 2 ustawy to nadregulacja. Zlecając to zadanie samorządowi, ustawodawca powinien zostawić mu decyzję co do sposobu jego realizacji. Gmina powinna zatem decydować, jak będzie organizować obsługę, biorąc pod uwagę dostępność dla mieszkańców, a zarazem konieczność uchronienia się przed nadmiernymi kosztami.Zaproponowane w komisyjnym projekcie uchylenie art. 12 ust. 2 nie jest jednak dobrym rozwiązaniem, gdyż oznaczałoby, że decyzję o zleceniu wypłacania świadczeń alimentacyjnych musiałaby podejmować rada gminy. Lepiej więc wprowadzić przepis analogiczny do art. 20 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który pozwala, aby wójt, burmistrz lub prezydent miasta upoważnił m.in. kierownika OPS do prowadzenia postępowania w sprawie tych świadczeń. Wtedy do przekazania realizacji tych zadań wystarczy jego jedno pismo.
