Zasady ustalania diet dla radnych określa art. 25 ust. 4 – 8 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link] oraz jego odpowiedniki zawarte w ustawach [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163434]o samorządzie powiatowym[/link] oraz [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163432]województwa[/link].
Natomiast szczegółowe kwestie związane z zasadami ustalania wysokości diet regulują przepisy rozporządzeń Rady Ministrów z 26 lipca 2000 r., oddzielne dla radnych gmin, powiatów i województw).
Prawo radnego do diety wynika wprost z przepisów ustawowych i jest obligatoryjne. Nie zmienia tego nawet fakt, że funkcję radnego wykonuje się społecznie. Dlatego też rada gminy (powiatu) albo sejmik, podejmując uchwałę określającą zasady, na których radnym przysługują diety, nie może zupełnie pozbawić ich tego prawa. Taka uchwała zostanie uchylona jako sprzeczna z prawem. Zaznaczyć trzeba, że w obowiązującym stanie prawnym możliwość pozbawienia radnego diety przewidują jedynie ustawy o samorządzie powiatowym i województwa. A mianowicie następuje to w sytuacji, w której radny pełni – odpłatnie – funkcję członka zarządu powiatu lub województwa.
Jak wynika [b]z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 grudnia 1999 r.[/b], zawarte w art. 25 ust. 4 gminnej ustawy ustrojowej sformułowanie „na zasadach ustalonych przez radę” pozwala radzie na działanie dyskrecjonalne. W pojęciu „zasady” bowiem kryje się zarówno tryb rozliczeń diet, jak i sposobu określania ich wysokości[b] (III SA 1580/99)[/b]. Wynika z tego uprawnienie do określenia w uchwale, czy radnym przysługuje dieta wypłacana za każde posiedzenie rady lub komisji, czy dieta ryczałtowa, wypłacana np. miesięcznie. W uchwale takiej można również zawrzeć zapisy dotyczące zasad obniżania radnym diet, np. za nieusprawiedliwioną nieobecność na sesji.
[srodtytul]Maksymalna wysokość [/srodtytul]
