GIP: w samorządach nie należą się dodatki za godziny nadliczbowe

Tym samym Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy potwierdził wcześniejsze stanowiska Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (KPRM) w tej sprawie (DF z 5 i 17 czerwca). I to wbrew wielu głosom ekspertów, że taka interpretacja art. 42 ust. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C23D536E9643413B7B58A8DBAE356A1B?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458, dalej ustawa)[/link] jest nieuzasadniona i prowadzi do dyskryminacji tej grupy zawodowej (patrz Prawo co dnia z 23 czerwca 2009 r.).

[srodtytul]Wspólne wnioski[/srodtytul]

Nikt ze specjalistów nie kwestionuje, że wskazany przepis jest szczególnym w stosunku do kodeksu pracy. Nie podważa też, że wprowadza on alternatywę rozłączną, z jakiej może skorzystać pracownik samorządowy, wybierając formę rekompensaty za przepracowane godziny nadliczbowe. Taki pracownik ma do wyboru: wynagrodzenie lub czas wolny w tym samym wymiarze, który może otrzymać – na swój wniosek – bezpośrednio przed lub po urlopie wypoczynkowym.

Na tym koniec wspólnych wniosków interpretacyjnych. Zaczyna się spór o wykładnię pojęcia „wynagrodzenie”, gratyfikację za pracę w soboty i umieszczanie limitu godzin w umowie o pracę pracownika niepełnoetatowego, powyżej którego temu zatrudnionemu powinien być wypłacany dodatek jak za godziny nadliczbowe.

[srodtytul]Wynagrodzenie, czyli co[/srodtytul]

Zdaniem GIP i KPRM termin „wynagrodzenie” obejmuje wyłącznie wynagrodzenie (czyli normalne wynagrodzenie, jakie pracownik zwykle otrzymuje za godziny pracy), bez dodatków. Ale art. 42 ust. 4 ustawy wcale tego tak nie rozstrzyga. Używa po prostu pojęcia „wynagrodzenie”, nie dookreślając go. Skoro go nie precyzuje, to w takim razie trzeba sięgać do przepisów kodeksu pracy, zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy – uważa większość ekspertów.

Według art. 151[sup]1[/sup] § 1 k.p. za godziny nadliczbowe należy się pracownikowi normalne wynagrodzenie i dodatek w wysokości 50 lub 100 proc., w zależności od tego, kiedy były wykonywane. Wynagrodzenie za nadgodziny tworzą zatem oba te składniki razem. I tak też powinno być rozumiane „wynagrodzenie” z art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych.

Dodatek nie powinien być wypłacany jedynie wtedy, gdy pracownik otrzymuje czas wolny (por. art. 151[sup]2[/sup] § 3 k.p.). To samo powinno dotyczyć pracowników samorządowych, jeśli zdecydują się na tę formę gratyfikacji za nadgodziny.

[srodtytul]Za sobotę według kodeksu[/srodtytul]

Zupełnie niezrozumiała jest interpretacja GIP (tak samo jak KPRM), że do rekompensaty za pracę w sobotę, będącą dniem wolnym dla pracownika z racji stosowania zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, też należy stosować art. 42 ust. 4 ustawy. Przecież kodeks pracy traktuje nadgodziny sobotnie jako coś zupełnie wyjątkowego. Nie pozwala rekompensować ich wynagrodzeniem. Przewiduje, że za pracę wykonywaną w szóstym dniu tygodnia oddajemy dzień wolny w innym terminie, ale do końca okresu rozliczeniowego (art. 151[sup]3[/sup] k.p.).

[srodtytul]Niepełnoetatowcy tracą [/srodtytul]