Likwidacja kuratoriów pogorszy nadzór nad szkołami

Rz: Panie wizytatorze, jak pan ocenia zmiany, które przygotował resort edukacji? Nowelizacja ustawy o systemie oświaty zakłada likwidację kuratoriów oświaty i powierzenie ich zadań utworzonym  inspektoratom jakości edukacji.

Antoni Górecki jest starszym wizytatorem Kuratorium Oświaty w Rzeszowie:

Zmiany nie wróżą nic dobrego. Likwidacja kuratoriów jest nieuzasadniona, bo spowoduje większe trudności w wykonywaniu nadzoru pedagogicznego.

Pani minister Hall mówi jednak, że praca wizytatorów i kuratorów jest nieefektywna, gdyż zajmują się tylko wypełnianiem papierów i odbieraniem telefonów?

Jeżeli nasza praca jest nieefektywna, to przypomnę pani minister niektóre zadania wizytatora: przeprowadza planowe i doraźne kontrole, ewaluację, opracowuje cząstkową ocenę pracy dyrektora, przewodniczy komisjom do spraw awansu zawodowego na stopień nauczyciela dyplomowanego, nadzoruje przebieg sprawdzianów i egzaminów gimnazjalnych oraz maturalnych, kontroluje wypoczynek dzieci i młodzieży, rozpatruje skargi rodziców, uczniów i nauczycieli, przewodniczy komisji dyscyplinarnej

Pracę papierkową zleca nam właśnie MEN w postaci  przygotowywania arkuszy kontroli, monitoringu, sprawozdań, ewaluacji i innych zadań. Są to czynności bardzo czasochłonne.

Dlaczego wobec tego – jak twierdzi pani minister – trzeba was „wyrwać zza biurka i wysłać w teren"?

Nas nie trzeba wyrywać zza biurka, tylko przywrócić poprzednie uprawnienia, które pozwolą nam na większe kontakty ze szkołami. Przed zmianami, które wprowadziło MEN rozporządzeniem o nadzorze pedagogicznym we wrześniu 2009 r., praca kuratorów była skuteczniejsza, bo mieli większe uprawnienia. Nowe przepisy ograniczyły te kompetencje i utrudniły im pracę.

Jak wobec tego wyglądała wasza praca przed wrześniem 2009 r.?

Wizytator przeprowadzał wizytacje, w których oceniał poziom edukacyjny, wychowawczy i opiekuńczy szkoły. Bardzo dokładnie kontrolował całą dokumentację szkolną, którą musiał posiadać dyrektor. Spotykał się z nauczycielami, uczniami i rodzicami. Opiniował arkusz organizacyjny publicznej szkoły i placówki oświatowej, szkolny plan nauczania, zestaw programów nauczania i podręczników, system wychowania i profilaktyki. Oceniał kandydata na stanowisko dyrektora szkoły, miał znaczący głos, gdy miała być likwidowana szkoła. Analizowane były też wyniki nauczania na podstawie przeprowadzonych przez okręgową komisję egzaminacyjną: sprawdzianów, egzaminów gimnazjalnych i maturalnych. Na ich podstawie kurator wydawał zalecenia do opracowania programu naprawczego lub doskonalącego, gdy dana szkoła osiągnęła bardzo niski wynik. Wszystkie te uprawnienia zostały zlikwidowane lub ograniczone.

A jak oceniali państwa pracę najbardziej zainteresowani, czyli szkoły i organy prowadzące?

Poprzedni system nadzoru pedagogicznego bardzo dobrze oceniali dyrektorzy szkół. Wizytator znał dokładnie placówkę, bo częściej w niej przebywał, mógł wspomagać pracę dyrektora oraz szybciej reagować na nieprawidłowości. Nie był osobą anonimową ani dla nauczycieli, ani dla uczniów i rodziców, którzy mogli zwrócić się do niego o pomoc w razie potrzeby. Dla dyrektorów szkół kuratoria organizowały  system wspomagania w postaci zespołów samokształceniowych, w trakcie których omawiane były przepisy prawa oświatowego oraz sprawy dydaktyczno-wychowawcze szkoły. Organy prowadzące też były zadowolone ze współpracy z nami. Wizytator podpowiadał im, jak organizować życie szkoły, oraz pomagał w rozwiązywaniu problemów. Tego im brakuje, o czym świadczą liczne telefony do wizytatorów w różnych sprawach.

Czy resort zapytał o zdanie kuratorów, gdy pracował nad nowelizacją ustawy?

Moim zdaniem resort opracował te zmiany bez opinii osób, które bardzo dobrze znają problemy szkolnictwa i nadzoru pedagogicznego. Nie rozumiem więc, dlaczego nie mogli się wypowiedzieć wizytatorzy i pozostali pracownicy kuratorium. Uważam, że likwidacja kuratoriów jest chybionym pomysłem, o czym   świadczą też liczne wypowiedzi dyrektorów szkół i przedstawicieli organów.

—rozmawiała Katarzyna Nowosielska

Więcej w serwisie:

Samorząd