Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w interpretacji indywidualnej wydanej 10 maja 2017 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.38.2017.1.MC) rozstrzygnął kwestię prawa gminy do odliczenia VAT w związku z zakupem i eksploatacją koparko-ładowarki. Wniosek złożyła gmina, która świadczy usługi z zakresu dostawy wody i odbioru ścieków, a także wynajmu lokali. Czynności te wykonywane są przez obsługujący gminę urząd gminy. Gmina prowadzi działalność mieszaną i od 1 stycznia 2016 r. dokonuje odliczeń VAT z zastosowaniem prewspółczynnika, przy czym urząd gminy nie prowadzi działalności, której efektem byłoby wykonywanie czynności pozostających poza zakresem opodatkowania VAT.
Gmina podkreśliła, że zakup koparko-ładowarki będzie zatem związany wyłącznie z działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT. Przedmiotowa koparko-ładowarka ma być wykorzystywana do robót ziemnych związanych z budową, remontami i utrzymaniem sieci i urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, których właścicielem jest gmina. Koparko-ładowarka będzie stanowić dla gminy środek trwały, sklasyfikowany jako maszyna do robót ziemnych i fundamentowych, przez co zdaniem gminy nie znajdą zastosowania regulacje dotyczące odliczenia VAT zawarte w art. 86a ustawy o VAT. Infrastruktura wodociągowa jest wykorzystywana przez gminę do czynności opodatkowanych VAT w postaci dostawy wody i odbioru ścieków, świadczonych na rzecz mieszkańców. Gmina wykonuje te czynności także na rzecz własnych jednostek organizacyjnych (np. szkoły, ośrodek pomocy społecznej), przy czym traktuje je jako czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT, które dokumentuje notami księgowymi.
Przy tak przedstawionym stanie faktycznym, gmina zadała pytanie, czy ma ona prawo do pełnego odliczenia VAT związanego z zakupem i utrzymaniem koparko-ładowarki. Zdaniem gminy będzie jej przysługiwało takie prawo. Uzasadniając swoje stanowisko, gmina wskazała, że nabycia koparko-ładowarki gmina dokona działając w charakterze podatnika VAT, gdyż zostanie ona zakupiona na potrzeby działalności gospodarczej gminy opodatkowanej VAT - dostawy wody i odbioru ścieków. Zdaniem gminy dostarczenie wody i odbiór ścieków wykonywane na rzecz własnych jednostek nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu VAT, ale świadczenie na rzecz własnej działalności gospodarczej gminy. Świadczenie na własną rzecz w ocenie gminy nie może być uznane za świadczenie usług, gdyż w takiej sytuacji nie występuję beneficjent usługi, wobec czego świadczenie takie pozostaje poza zakresem VAT. Gmina uznała, iż wykonywanie ww. czynności na rzecz jednostek organizacyjnych gminy nie stanowi wykonywania czynności innych niż działalność gospodarcza, przez co nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące prewspółczynnika.
Dyrektor KIS nie podzielił stanowisko gminy i uznał je za nieprawidłowe. W uzasadnieniu odwołał się do wyroku TSUE w sprawie C-276/14, a także uchwały NSA z 26 października 2015 r., sygn. I FPS 4/15, w świetle których gminę i jej jednostki organizacyjne należy uznać za jednego podatnika VAT. Organ odwołał się także do przepisów tzw. specustawy w spawie centralizacji (tj. ustawy z 5.09.2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego), którą wprowadzono obowiązek centralizacji rozliczeń VAT od 1 stycznia 2017 r.
Następnie Dyrektor KIS stwierdził, że wbrew twierdzeniom gminy, wydatki na koparko-ładowarkę będą związane nie tylko z czynnościami opodatkowanymi VAT, ale także z inną działalnością w postaci realizacji zadań publicznych, które nie stanowią działalności gospodarczej. W ocenie organu fakt, że gmina i jej jednostki stanowią jednego podatnika VAT nie zmienia faktu, że wykonywanie przez gminę czynności w ramach władztwa publicznoprawnego nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Wobec powyższego organ stwierdził, że zakup przedmiotowej koparko-ładowarki nie będzie związany wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi, ale także z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT, więc gmina nie będzie miała pełnego prawa do odliczenia VAT, gdyż powinna zastosować regulacje dotyczące prewspółczynnika VAT, wskazane w art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT.
