Czy dyrektor może żądać odpracowania aplikacji?
- Dyrektor generalny i członek korpusu służby cywilnej zobowiązani są zawrzeć umowę określającą ich wzajemne prawa i obowiązki związane ze skierowaniem tego drugiego na aplikację legislacyjną. Czy w umowie tej dyrektor generalny może zobowiązać członka korpusu sc do przepracowania w urzędzie, po skończeniu aplikacji określonego czasu? A w przypadku niedotrzymania tego zobowiązania zwrotu poniesionych przez urząd kosztów aplikacji?
Żadne przepisy tego wyraźnie nie regulują, wydaje się jednak, że tak. Art. 110 ustawy o służbie cywilnej nakłada jedynie na obie strony, a więc dyrektora generalnego urzędu i członka korpusu sc kierowanego na aplikacje stosownej umowy, w której to strony powinny zapisać wynegocjowane wcześniej wzajemne prawa i obowiązki wynikające z faktu odbywania przez członka korpusu sc tak długiego szkolenia (aplikacja trwa 10 miesięcy). Przepisy nie regulują przy tym szczegółowo treści takiej umowy cywilnoprawnej. To zależy od woli stron (zasada swobody umów).
Zasady pokrywania kosztów aplikacji wynikają z rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 28 kwietnia 2015 r. w sprawie aplikacji legislacyjnej. Zgodnie z nim (§ 24) opłata za uczestnictwo w aplikacji jest równa 2,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2017 r. poz. 1383 ze zm.), za rok poprzedzający rozpoczęcie aplikacji.
Podmiot kierujący na aplikację wpłaca opłatę za uczestnictwo pracownika w aplikacji na wskazany rachunek Rządowego Centrum Legislacji. Opłata jest wpłacana w dwóch częściach. Terminy i sposób wpłaty określa umowa zawarta między Rządowym Centrum Legislacji a podmiotem kierującym pracownika na aplikację.
Zgodnie, zatem z cytowanym rozporządzeniem koszty odbycia aplikacji pokrywa kierujący członka korpusu sc urząd. Inne uprawnienia takie jak np. dofinasowanie dojazdów czy pokrycie kosztów zakupu potrzebnych podręczników musiałyby już wynikać wprost z treści umowy. Przepisy rozporządzenia na ten temat milczą. Podobnie jak milczą na temat ewentualnego zwrotu przez osobę skierowaną na aplikację części poniesionych przez urząd kosztów np. w przypadku rozwiązania przez nią umowy o pracę przed określonym terminem czy też nieukończenia aplikacji z jej winy. Nie ma jednak przeszkód, aby i takie zapisy w zawieranej przez strony umowie się znalazły.