- Celem Instytutu jest zachowanie zabytków – mówiła podczas wczorajszego otwarcia konferencji dyrektor Paulina Florjanowicz. -„W NID szukamy odpowiedzi nie tylko na pytanie „Jak chronić zabytki", lecz także „Po co?". Odpowiedzialność za zabytki ponosi dziś nie tylko wąskie grono specjalistów i urzędników, ale także ich właściciele, zarządcy i całe społeczeństwo. Wszyscy jesteśmy strażnikami naszego dziedzictwa.
Narodowy Instytut Dziedzictwa pod obecną działa od 2 lat, ale równocześnie jest kontynuatorem Ośrodka Dokumentacji Zabytków, który powstał przed 50 laty. Powołanie w Polsce w 1962 roku instytucji zajmującej się inwentaryzacją i konserwacją zabytków wyprzedziło postanowienia konwencji UNESCO z 1970 roku, która zalecała państwom członkowskim m.in. tworzenie służb i agend gromadzących ewidencję i dokumentację dziedzictwa narodowego.
Ośrodek Dokumentacji Zabytków mieścił się początkowo w Pałacu Prymasowskim w Warszawie, potem w dwóch kamienicach przy Brzozowej 35. Obecny adres Narodowego Instytutu Dziedzictwa to budynek dawnego Szpitala Ujazdowskiego w sąsiedztwie Zamku Ujazdowskiego i Łazienek.
W skład NID weszły również Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Ośrodek Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego oraz Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków.
Celem Instytutu, podległego Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego, jest ochrona dziedzictwa, gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o zabytkach, wyznaczanie standardów ich ochrony i konserwacji oraz kształtowanie świadomości społecznej.