Remont Neue Nationalgalerie w Berlinie

Będzie nieczynna przez najbliższych kilka lat, w trakcie których przejdzie gruntowną odnowę, którą powierzono współczesnemu wybitnemu architektowi Davidowi Chipperfieldowi.

Po raz ostatni do wnętrza Neue Nationalgarie publiczność mogła wejść 13 stycznia na koncert zespołu Kraftwerk.

Neue Nationalgalerie to przede wszystkim miejsce spektakularnych wystaw sztuki współczesnej w Berlinie, wokół którego zwykle wiły się długie kolejki, a także cel pielgrzymek miłośników architektury.

Jest to ostatnie wielkie dzieło słynnego niemieckiego architekta, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych - wizjonera i modernisty, sumujące jego wcześniejsze dokonania. Powstał w latach 1965-68 na zamówienie władz Zachodniego Berlina. Miasto zdecydowało zbudować Nową Galerię Narodową, bo Stara Galeria na Wyspie Muzeów pozostawała wówczas w obrębie Berlina wschodniego.

Ludwig Mies van der Rohe zaprojektował budynek o szklanych transparentnych ścianach, stojący na postumencie i nakryty lekkim stalowym dachem, opartym na ośmiu słupach, genialny w swojej prostocie. Można wprost z ulicy podglądać prezentowaną w nim sztukę. A jednocześnie ma drugą galerię, ukrytą w podziemnej kondygnacji, która znacznie powiększa wystawiennicze przestrzenie.

Po zjednoczeniu Niemiec budynek Neue Nationalgalerie znalazł się w centrum kulturalnym miasta w obrębie Kultur Forum przy Potsdamer Platz

Modernizację Neue Nationalgalerie powierzono teraz brytyjskiemu architektowi Davidowi Chipperfieldowi. Wydaje się, że trudno o lepszy wybór. Architekt o międzynarodowej sławie (jego pracownia David Chipperfield Architects ma biura w Londynie, Berlinie, Mediolanie i Szanghaju) jest kontynuatorem modernizmu i słynie jako budowniczy muzeów. Chętnie za Miesem van der Rohe powtarza, że w architekturze mniej znaczy więcej.

Wielkie uznanie przyniosła brytyjskiemu architektowi odbudowa Neues Museum (2009) na wyspie Muzeów w Berlinie, gdzie podziwiać można bogate zbiory archeologiczne, m.in. popiersie pięknej Nefretete. Przywrócił on świetność budynkowi zrujnowanemu w czasie II wojny, dokonując na pozór rzeczy niemożliwej. Nie rekonstruował wiernie pierwowzoru. Doprowadził do fuzji ocalałych elementów oryginału i własnego nowoczesnego projektu. Fragmenty starych fryzów wspaniale wkomponował w nowe ściany, używając nie tylko cegieł, ale też śmiało betonu i szkła. W całości uzyskał efekt „odsłaniania różnych warstw czasu". Za odbudowę Neues Muzeum otrzymał w 2011 roku prestiżową nagrodę imienia Miesa van der Rohe.

David Chipperfield w końcu 2014 roku, przed zamknięciem Neue Nationalgalerie w Belinie prezentował w tym muzeum artystyczną instalację „Sticks and Stones. An Intervention", łączącą minimalistyczny gest z architekturą i naturą. Można było ją potraktować jako symboliczny prolog do nadchodzącej renowacji muzeum. Instalacja składała się ze 144 pni drzew, przypominających z jednej strony gęsty las, z drugiej tymczasowe remontowe podpory stropu.

Przygotowując się do rewitalizacji Neue Nationalgalerie, Chipperfield mówi, że czuję się jak mechanik, któremu powierzono pięknego mercedesa z lat 60. do renowacji. „Właściciel chce nowoczesnych pasów, nowego silnika i szczelnych, dobrze zamykających się drzwi. Ale oczywiście, że chce dostać z powrotem swój stary, ukochany samochód bez zmian"

Monika Kuc