Gdy fotografują kobiety

Trzy paryskie wystawy dowodzą, jak oryginalne i kreatywne zdjęcia są dziełem pań.

Aktualizacja: 18.08.2015 23:26 Publikacja: 18.08.2015 21:54

Valérie Belin, Lido (bez tytułu), 2007

Foto: Courtesy Galeria Nathalie Obadia, Paryż/Bruksela© ADAGP, 2015

Jedna z najsłynniejszych kobiet zajmujących się fotografią w XX wieku Germaine Krull (1897–1985) urodziła się w Poznaniu. Jej zdjęcia można oglądać do końca września w paryskim centrum fotografii Jeu de Paume przy placu Concorde.

Wychowała się w niemieckiej rodzinie. Bardzo wcześnie zaangażowała się w politykę, a młodzieńcze zaślepienie popchnęło ją do uczestnictwa w kongresie Kominternu w Moskwie. O mały włos nie przypłaciła tego życiem, szczęśliwie zakończyło się tylko pobytem w więzieniu na Łubiance.

Epizod ten spowodował, że skierowała energię w bezpieczniejszym kierunku, stając się w krótkim czasie autorką znakomitych fotografii. Początkowo nie potrafiła wybrać między Niemcami a Holandią, w końcu osiadła w Paryżu. W ciągu kilku lat powstały jej najbardziej wyraziste zdjęcia, opublikowane w 1929 roku w albumie „100 x Paryż". Dzięki wystawie można zobaczyć, jak wyglądało miasto w latach 20. i 30. ubiegłego wieku.

Samochód za zdjęcia

Jedną z pasji Krull były samochody. Za jedno z zamówień wykonanych dla Peugeota otrzymała nowe auto. Pozwoliło jej to na wzięcie udziału w znanym rajdzie na trasie Paryż–Monte Carlo.

Interesowało ją również ludzkie ciało. Wykonała wiele studiów rąk ludzkich, a niektóre z kadrów posłużyły do stworzenia oryginalnych kompozycji. Znakomitym przykładem jest fotomontaż z 1930 roku ze zdjęciem rysownika Pola Raba. Sposób, w jaki fotografowała ciało kobiet, zdecydowanie odbiegał od utartych kanonów. Germaine Krull w tej dziedzinie wyprzedziła swoją epokę. Sposób postrzegania ciała ludzkiego łączy ją w pewien sposób z młodszą o pokolenie Alice Springs, której fotografie są właśnie prezentowane w Europejskim Domu Fotografii.

Alice Springs (ur. 1923) to pseudonim artystyczny June Brown, wieloletniej żony słynnego fotografa mody Helmuta Newtona. Przez pierwsze 20 lat małżeństwa była towarzyszką i asystentką wybitnego męża, dla którego porzuciła świetnie zapowiadającą się karierę aktorską. Przypadek sprawił, że przykuty do łóżka z powodu grypy fotograf poprosił żonę o zrealizowanie pilnego zamówienia. Efekt był znakomity.

Fotografie Alice Springs pozostają w opozycji do zdjęć Helmuta Newtona, który wymyślał ich inscenizację. Jego żona wręcz przeciwnie – niepostrzeżenie wkradała się do pracowni, by fotografować go przy pracy. Podobną dyskrecję zachowywała, wykonując portrety gwiazd. Na wystawie można zobaczyć znakomite podobizny Luciana Pavarottiego, Nicole Kidman czy Audrey Hepburn. Ich spokojne twarze i naturalne pozy są pozbawione sztuczności.

Artystka fotografowała również przypadkowe sytuacje uliczne. Interesująca jest seria zrealizowana w Kalifornii w latach 80. pokazująca narodziny punk i hip-hopu.

Anonimowe modelki

Inną godną polecenia wystawą fotografii w Paryżu jest pokaz Valérie Belin (ur. 1964) w Centrum Pompidou. Ekspozycja składa się z serii portretów młodych kobiet. Artystka starannie dobiera anonimowe zazwyczaj modelki. Każde kolejne zdjęcie zdaje się być hołdem złożonym urodzie, która wzbudza zarazem podziw i niepokój. Podziw, gdyż wygładzone rysy twarzy są ładne; niepokój, gdyż za ich wypolerowanym glamourem kryje się walka z panującymi stereotypami na temat piękna.

Uwagę zwracają kreacje ze zrealizowanej w 2015 roku serii „Supermodelki", a zwłaszcza jej najnowsza fotograficzno-komputerowa kompozycja „Ishtar", poruszająca kwestię „sztucznej erotyki" doprowadzonej do granic absurdu. Tytułowa Ishtar bardziej przypomina sklonowaną lalkę Barbie rodem z filmów science fiction niż prawdziwą kobietę. Jest to świadomy zabieg artystki, której bardzo zależy na stworzeniu poruszającej atmosfery wokół swoich dzieł.

Rzeźba
Rzeźby Abakanowicz wkroczyły na Wawel. Jej drapieżne ptaki nurkują wśród drzew
Materiał Promocyjny
BIO_REACTION 2025
Rzeźba
Salvador Dalí : Rzeźby mistrza surrealizmu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Materiał Promocyjny
Edycja marzeń, czyli realme inspirowany Formułą 1
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu