Umowy-zlecenie z przymusu

Aż 84,3 proc. umów-zleceń pracujący przyjmują, bo nie dano im innego wyboru, zaś połowa samozatrudnionych, którzy wykonują de facto pracę najemną, została to tego zmuszona przez pracodawcę – wynika z badań GUS.

Publikacja: 27.01.2016 13:17

Umowy-zlecenie z przymusu

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski Krzysztof Skłodowski

GUS przeprowadził szerokie badania modułowe „ Pracujący w nietypowych formach zatrudnienia. Choć jak podkreśla urząd, badanie tego zjawiska jest trudne ze względu na jego wielorakość, wyniki są bardzo interesujące.

GUS wyliczył, że w okresie pierwszych 9 miesięcy 2014 r. co najmniej milion osób (czyli minimum 6,9 proc. wszystkich pracujących) wykonywało pracę zarobkową w oparciu o inną formę umowy o pracę niż umowa zgodna z Kodeksem pracy. Chodzi o umowy-zlecenie, umowy o dzieło, kontrakty menedżerskie, pozostałe umowy cywilnoprawne) oraz tzw. samozatrudnienie, czyli świadczenia usług przez osobę prowadzącą własną działalność gospodarczą.

Dla ok. 2/3 tej zbiorowości praca wykonywana była główną, w tym w zdecydowanej większości – jedyną pracą zarobkową w tym czasie.

Najpopularniejszą formą nietypowego zatrudnienia jest praca wykonywana w oparciu o umowę-zlecenie – dotyczy aż 65,7 proc. ogółu omawianej grupy. Pracujący samo zatrudnienie, w ramach umowy o świadczenie usług, stanowili 16,1 proc. omawianej grupy.

GUS zwraca także uwagę, że dla przeważającej liczby osób praca w oparciu o takie umowy nie była ich własnym, dobrowolnym wyborem. W przypadku umów-zleceń aż 84,3 proc. pracujących nie miała innego wyboru (w przypadku pozostałych umów cywilnoprawnych to 65,4 proc.).

Biorąc pod uwagę samozatrudnionych w przypadku 51,3 proc. osób z tej grupy to pracodawca uzależnił powierzenie pracy od założenia przez nich działalności gospodarczej, natomiast pozostałe 48,7 proc. osób podjęło decyzję o takiej formie wykonywania pracy samodzielnie.

Wyniki badania potwierdziły też powszechną opinię, że formalnie akceptowalne przez prawo inne umowy o wykonywanie pracy dotyczą częściej osób młodych, dla których jest to także zwykle pierwszy kontakt z pracą zawodową, ale także osób starszych, gdzie taka forma umowy jest możliwa przy równoczesnym pobieraniu emerytury. Wśród wszystkich pracujących młodych osób (do 24 roku życia) aż 13,1 proc. zatrudnionych jest na podstawie nietypowych form, wśród osób starszych (powyżej 60 lat) - 7 proc. W grupie 25-59 lat wskaźnik ten wynosi od 3 do powyżej 4 proc.

Rynek pracy
Z wyższymi zarobkami łatwiej jest o zdalną pracę
Rynek pracy
Nie pracuj jak mrówka. Lepiej weź przykład z surykatki
Rynek pracy
Już nie tylko w okopach. Koreańczycy zaludniają rosyjskie fabryki
Rynek pracy
Polskim firmom już bliżej do idealnego pracodawcy?
Rynek pracy
Już ponad 10 milionów specjalistów ICT w Unii Europejskiej