Pszczoły wygrywają z rolnikami. Cukier drożeje i może go brakować

Europie, która jest zależna od importu cukru grozi całkowity jego brak, bo rolnicy uprawiają coraz mniej buraków. W styczniu unijny trybunał orzekł, że nie będą mogli używać pestycydów neonikotynowych chroniących uprawy, bo są trujące dla pszczół i innych owadów zapylających rośliny.

Publikacja: 27.09.2023 17:12

Pszczoły wygrywają z rolnikami. Cukier drożeje i może go brakować

Foto: AdobeStock

Unia Europejska jest trzecim na świecie producentem cukru, więc jeśli będzie go mniej, to wzrosną jego ceny na świecie utrudniając walkę z inflacją. Ceny cukru w Unii są już najwyższe z dotąd notowanych, z grubsza dwukrotnie większe niż dwa lata temu z powodu rosnącej zależności od kosztownego importu.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł 19 stycznia, że krajom Unii nie wolno przyznawać w dalszym ciągu okresowych wyłączeń z zakazu stosowania pestycydów neonikotynowych, zabójczych dla pszczół i innych owadów zapylających. Ta sprawa znalazła się w najwyższym organie wymiaru sprawiedliwości w Unii po decyzji belgijskiego sądu administracyjnego, który zakażał stosowania takich środków chwastobójczych przez rolników uprawiających buraki cukrowe. Do trybunału w Luksemburgu zwróciły się dwie organizacje ekologów Pesticide Action Network Europe i Nature&Progres Belgium oraz belgijski pszczelarz.

Czytaj więcej

Cukier najdroższy od 11 lat, kakao od dekady. Rekordowe ceny soku z pomarańczy

Władze Unii i ekolodzy uznali, że werdykt z Luksemburga ma zasadnicze znaczenie dla owadów zapylających rośliny owocowe, niektóre zagrożone są wyginięciem, ale doprowadził do zmniejszenia areału upraw buraka cukrowego. - W naszym regionie straciliśmy w tym roku 15 proc. areału buraczanego - poinformował Reutera Alexandre Pele, właściciel 240 hektarowego gospodarstwa w środkowej Francji. - Było mi ciężko wywiązać się z dostaw do cukrowni, bo wydajność zmalała z powodu zakazu stosowania tych pestycydów - dodał. W całej Francji, skąd pochodzi najwięcej buraków, ich areał zmalał do stanu sprzed 14 lat.

- W dziedzinie cukru mamy do czynienia z nową sytuacją, niskie ceny to już przeszłość - stwierdził analityk z dużej firmy handlu cukrem. - Światowe rezerwy są małe, popyt rośnie, a podaż jest narażona na zmiany klimatu, trudno zwiększać produkcję, nie tylko w Europie - dodał.

Komisja Europejska spodziewa się, że import cukru w tym roku wzrósł o ok. 60 proc. Unia musi importować cukier, aby pokryć 15 proc. potrzeb rynku. Bruksela ocenia, że po wyroku TSUE areał buraków cukrowych zmaleje o 3 proc. poniżej 5-letniej średniej. Od pierwszego zakazu stosowania tych pestycydów w 2018 r. (po 2020 r. wprowadzono okresowe wyjątki od tego zakazu) unijna powierzchnia upraw buraków zmalała o 17 proc. Drugi na świecie producent cukru, firma Tereos zamknęła już cukrownię w północnej Francji, prace straciły 123 osoby. W tym roku spodziewa się dostaw buraków, mniejszych o 10 proc.

Naukowcy podkreślają niszczycielskie skutki pestycydów neonikotynowych na owady. Kilku producentów ziarna siewnego, m.in. niemiecka firma KWS Saat pracuje nad nowymi odmianami buraka cukrowego, odpornymi na wirusa żółtaczki buraczanej, ale rolnicy tłumaczą, że nowe odmiany nie pojawią się przed 2027 r. A wtedy, ci co wyszli z interesu buraczanego i sprzedali drogi sprzęt nie zechcą wrócić. Pojawia się problem kosztów produkcji żywności i przestrzegania ochrony środowiska.

Malejąca podaż buraków cukrowych może zaszkodzić innym płodom rolnym. Rolnicy muszą stosować płodozmian; po pszenicy, jęczmieniu czy kukurydzy uprawiać na tym samym polu buraki albo rośliny oleiste. Zakaz używania pestycydów wobec tych ostatnich z 2013 r. zmniejszył produkcję rzepaku o 12 proc. Wykluczenie z tego cyklu buraków może być dużą stratą dla rolników.

Unia Europejska jest trzecim na świecie producentem cukru, więc jeśli będzie go mniej, to wzrosną jego ceny na świecie utrudniając walkę z inflacją. Ceny cukru w Unii są już najwyższe z dotąd notowanych, z grubsza dwukrotnie większe niż dwa lata temu z powodu rosnącej zależności od kosztownego importu.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł 19 stycznia, że krajom Unii nie wolno przyznawać w dalszym ciągu okresowych wyłączeń z zakazu stosowania pestycydów neonikotynowych, zabójczych dla pszczół i innych owadów zapylających. Ta sprawa znalazła się w najwyższym organie wymiaru sprawiedliwości w Unii po decyzji belgijskiego sądu administracyjnego, który zakażał stosowania takich środków chwastobójczych przez rolników uprawiających buraki cukrowe. Do trybunału w Luksemburgu zwróciły się dwie organizacje ekologów Pesticide Action Network Europe i Nature&Progres Belgium oraz belgijski pszczelarz.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rolnictwo
Mniej wina we Francji w tym roku
Rolnictwo
Ceny cukru na świecie mocno w dół. Ale bardzo drożeje masło
Rolnictwo
Minister rolnictwa Czesław Siekierski: Blisko pół miliarda złotych pomocy dla rolników za przymrozki i grad
Rolnictwo
Rolnicze inwestycje już kuleją, a perspektywy są słabe
Rolnictwo
Czarny rok dla francuskiego zboża. Rolnicy stracą prawie 2 mld euro
Materiał Promocyjny
Citi Handlowy kontynuuje świetną ofertę dla tych, którzy preferują oszczędzanie na wysoki procent.