Tomasz Krzyżak: Duży kłopot Kościoła z biskupem Szkodoniem

Z informacji „Rzeczpospolitej” wynika, że wyrok – wydany zresztą już kilka miesięcy temu - nie uniewinnia biskupa od oskarżenia, ani nie wskazuje też na jego winę. Nasz informator twierdzi, że zakończył się tzw. uwolnieniem od oskarżenia. Wydane niedawno przez Watykan „Vademecum dotyczące wybranych kwestii proceduralnych w zakresie postępowania w przypadkach nadużyć seksualnych…” stwierdza, że rozstrzygnięcie takie („non constat”) wydaje się „jeżeli nie jest możliwe uzyskanie moralnej pewności co do winy oskarżonego z uwagi na brak dowodów, ich niewystarczalność lub sprzeczność odnośnie do zaistnienia czynu, popełnienia go przez oskarżonego, lub uznania, że został on popełniony przez osobę niepoczytalną”. Innymi słowy: nie ma wystarczających dowodów, by stwierdzić niewinność, ale nie ma ich też do tego, by wskazać jednoznacznie winę. Dla oskarżonego o molestowanie biskupa takie rozstrzygnięcie nie może być satysfakcjonujące, bo jednak cień wątpliwości pozostaje...

„Wyrok nie jest jeszcze prawomocny” – stwierdza rzecznik kurii w Pelplinie. „Jest wyrok, ale został on na razie zawieszony” – mówi biskup Szkodoń. Co to oznacza, skoro wydano go jakiś czas temu? Że od jego treści się odwołano – złożono tzw. rekurs. Kodeks Prawa Kanonicznego stanowi, że prawo do jego wniesienia przysługuje z jednej strony promotorowi sprawiedliwości (ten jest w Rzymie, bo papiery z Pelplina powędrowały także tam), z drugiej zaś oskarżonemu. Wniesienie rekursu oznacza zaś, że wyrok do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia (może to trwać wiele miesięcy) pozostaje zawieszony. Podobnie zresztą jak i ten, którego sprawa dotyczy.

Zatrzymajmy się jeszcze na kwestii ewentualnych kar, bo ten wątek w dyskusji także pojawić się musi. Wyrok uniewinniający oznacza, że danej osoby ukarać nie można. Trzeba zrobić wszystko, by przywrócić jej dobre imię. Wyrok skazujący – wiadomo. A co w sytuacji uwolnienia od oskarżenia? Tu sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Za czyn, którego dotyczyło oskarżenie karać nie można, bo nie stwierdzono winy. Ale także nie uniewinniono. Pozostał stan zawieszenia, nie ma moralnej pewności co od osoby oskarżanej… Wątpliwości nie są rozwiane. Dobre imię naruszone, autorytet odbudować trudno. Możliwości są dwie: albo sam zainteresowany uzna, że nie powinien dalej pełnić żadnej posługi i wycofa się z życia publicznego albo konieczne będzie wydanie w stosunku do niego decyzji administracyjnych (nieprawomocność wyroku każe przypuszczać, że biskup z jego treścią nie do końca się zgadza). Ich katalog jest całkiem spory: ograniczenie posługi – np. możliwość odprawiania mszy św. jedynie prywatnie; nakaz przebywania w określonym miejscu – np. w domu księży emerytów; zakaz noszenia insygniów biskupich, etc. To oczywiście sankcje najbardziej dotkliwe, ale są i mniej uciążliwe.

Decyzję co do tego co ostatecznie zrobić z tą sprawą podejmowała będzie Stolica Apostolska w porozumieniu z Nuncjaturą w Warszawie. I jest to dla nich dość ciężki orzech do zgryzienia zważywszy także na to, że pani Monika wniosła przeciwko biskupowi pozew cywilny. W sytuacji jego ewentualnej przegranej trudno byłoby wytłumaczyć fakt przywrócenia hierarchy do normalnej posługi w Kościele. Wydaje się zatem, że ten stan będzie trwał i wcale nie skończy się w grudniu wraz z odejściem biskupa na emeryturę. Chyba, że jako senior ostatecznie zaszyje się gdzieś, nie będzie nikomu wchodził w oczy i nikomu nie przyjdzie do głowy, by wysłać go do jakiejś parafii na wizytację czy bierzmowanie.