List żelazny jest z korzyścią dla sprawcy i sprawiedliwości

Czym jest list żelazny wyjaśnia mec. Mariusz Paplaczyk z poznańskiej kancelarii Wiza Paplaczyk  Partnerzy.

Publikacja: 07.11.2023 03:00

Mec. Mariusz Paplaczyk

Mec. Mariusz Paplaczyk

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, który miał w poniedziałek zdecydować o losach wniosku o list żelazny dla Sebastiana M., kierowcy BMW, które uczestniczyło w wypadku na autostradzie A1, w którym zginęła trzyosobowa rodzina, odroczył posiedzenie do 17 listopada, bo chce sprawdzić dodatkowe dokumenty.

Czy instytucja listu żelaznego – w pewnym sensie premiowania podejrzanego – jest potrzebna w polskim prawie?

Uważam, że tak. Trudno przewidzieć bowiem wszystkie okoliczności, na skutek których dany kandydat na podejrzanego znajdzie się za granicą i akurat przeciwko niemu będzie się toczyć postępowanie karne. Zawężamy wiec stosowanie tej instytucji tylko do sytuacji, w których ktoś wie, że takie postępowanie się toczy, nie ma postawionych zarzutów i świadomie opuszcza kraj. Taka osoba nie ucieka przed wymiarem sprawiedliwości.

Czytaj więcej

Tragiczny wypadek na A1. Czy ktoś krył kierowcę?

Kto może z niej skorzystać?

Każdy podejrzany, który jest: po pierwsze – osobą, w stosunku do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutu; po drugie – osobą, co do której zachodzi ryzyko zastosowania środków zapobiegawczych, niewolnościowych.

Musi to być osoba, która wyjechała za granicę? W kraju zastosowanie takiego listu, kiedy np. podejrzany się ukrywa, jest niemożliwe?

Przede wszystkim sądy weryfikują przesłankę przebywania za granicą. Trudno jest mówić o spełnieniu wymaganych przesłanek w stosunku do osoby, która jest w Polsce. Wówczas są inne narzędzia, np. zamiana środka wolnościowego na tymczasowe aresztowanie.

Co daje taki list żelazny podejrzanemu?

Bardzo dużo. Dostaje gwarancję, że na czas trwania postępowania w prokuraturze i przed sądem będzie odpowiadał z wolnej stopy, czyli, krótko mówiąc, przebywając na wolności. Często wydanie takiego listu wiąże się z poręczeniem majątkowym.

Mówimy tylko o postępowaniu w pierwszej instancji czy o prawomocnym zakończeniu sprawy?

Chodzi o prawomocne jej zakończenie.

A jak to jest z negatywną opinią prokuratury co do wydania listu żelaznego? Czy jest ona wiążąca dla sądu?

Nie, nie jest wiążąca. Ale oczywiście zakładam, że sąd bierze ją pod uwagę, wydając decyzję w sprawie wydania listu.

Sądy często wydają takie listy?

Nie, i dzieje się to coraz rzadziej. Proszę pamiętać, że od lat świetnie funkcjonuje europejski nakaz aresztowania. A ten powoduje, że zanim ktokolwiek wniosek o taki list złoży, najczęściej zostanie już zatrzymany np. na lotnisku albo w miejscu, w którym się tego najmniej spodziewa.

W przypadku kierowcy Sebastiana M., który przebywa w Dubaju i nie wyraził zgody na ekstradycję, to może być jednak jedyny sposób, by szybko sprowadzić go do kraju, przeprowadzić postępowanie i wydać wyrok.

Rzeczywiście. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, że po zatrzymaniu lada dzień wróci do kraju, nic takiego się nie wydarzyło. Nie wróży to dobrze. W interesie wymiaru sprawiedliwości jest jak najszybsze sprowadzenie go do Polski. Zresztą podobnie jest w przypadku podejrzanego czy oskarżonego, który też ma prawo do sprawiedliwego procesu.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, który miał w poniedziałek zdecydować o losach wniosku o list żelazny dla Sebastiana M., kierowcy BMW, które uczestniczyło w wypadku na autostradzie A1, w którym zginęła trzyosobowa rodzina, odroczył posiedzenie do 17 listopada, bo chce sprawdzić dodatkowe dokumenty.

Czy instytucja listu żelaznego – w pewnym sensie premiowania podejrzanego – jest potrzebna w polskim prawie?

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Przestępczość
„Masa” z wyrokiem za korupcję i wyłudzenia kredytów
Przestępczość
Paweł Szopa bez listu żelaznego. Sąd i prokuratura wiedzą już, gdzie przebywa
Przestępczość
Pięć lat się ukrywał, wpadł na dworcu w Zakopanem
Przestępczość
Koniec pobłażania dla cudzoziemców. Wydalenie i „wilczy bilet” za łamanie prawa