Przemoc wobec dzieci w Polsce. Niepokojący raport Court Watch

W Polsce jedynie 2 proc. prawomocnych wyroków skazujących za przestępstwo znęcania się dotyczy sytuacji, gdy pokrzywdzonymi są dzieci – wynika z najnowszego raportu Fundacji Court Watch Polska.

Publikacja: 29.08.2022 13:48

Przemoc wobec dzieci w Polsce. Niepokojący raport Court Watch

Foto: Adobe Stock

Inne wnioski płynące z raportu są równie alarmujące: przemoc wobec osób małoletnich jest kwalifikowana w taki sposób, aby nie było konieczności prowadzenia bardziej skomplikowanego śledztwa zamiast dochodzenia, a dzieci z domów, w których jeden z rodziców znęca się nad drugim, nie są uznawane za osoby pokrzywdzone tym przestępstwem.

- Dzieci uczestniczące w procedurach sądowych nie są traktowane jak równoprawni uczestnicy tych postępowań – to, co wiemy z naszej codziennej praktyki, znalazło potwierdzenie w danych zawartych w raporcie Fundacji Court Watch Polska. Mimo że przepisy dotyczące ochrony praw małoletnich pokrzywdzonych zmieniły się w ostatnich latach na lepsze, bardzo często nie są one realizowane. Z tego wynika ciągła potrzeba zwracania uwagi na ten problem – mówi Justyna Podlewska, koordynatorka działu prawnego w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Na 316 spraw z lat 2018-2020, analizowanych w raporcie Fundacji Court Watch Polska, jedynie w pięciu przypadkach postępowanie było wszczynane ze względu na podejrzenie popełnienia przestępstwa wyłącznie wobec osób małoletnich.

- Można się zastanawiać, czy skala przemocy wobec dzieci (i tylko wobec dzieci) istotnie jest tak znikoma, czy też jest to raczej odzwierciedlenie nie wypowiadanego wprost, ale wciąż silnie obecnego w naszym społeczeństwie przekonania, że władza rodzicielska to także władza stosowania przemocy, a to, co dzieje się w domu – w tym przypadku przestępstwo znęcania się nad dziećmi – powinno właśnie w czterech ścianach domu pozostać. Doświadczenia FDDS i innych organizacji pozarządowych wskazują, że ta druga interpretacja jest bliższa prawdy – podkreśla Justyna Podlewska.

Fundacja zwraca uwagę, że tylko w pięciu odnotowanych w raporcie sprawach, gdzie pokrzywdzonymi były wyłącznie dzieci, sprawcom postawiono zarzut z art. 207 par. 1 kk (znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą), mimo że przemoc wobec małoletnich może być kwalifikowana z art. 207 par. 1a kk, który zakłada wyższy wymiar kary (od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, a nie od 3 miesięcy do 5 lat jak w przypadku art. 207 par. 1 kk).

- Kwalifikacja z art. 207 par. 1a kk to zagrożenie wyższą karą, a w związku z tym konieczność prowadzenia postępowania przygotowawczego w postaci śledztwa, a nie dochodzenia, co wiąże się z dodatkowymi obowiązkami dla organów, których one często wolą unikać – wyjaśnia Zofia Branicka z Fundacji Court Watch Polska, współautorka raportu.

Z raportu wynika także, że odsetek osób dorosłych prawomocnie skazanych za przestępstwo znęcania się, którym pokrzywdzone były osoby małoletnie (nie dorośli), stanowi niespełna 2% wszystkich skazań z art. 207 k.k.

- Według danych z realizacji procedury „Niebieskiej Karty” dzieci stanowią ok. 14% osób pokrzywdzonych przemocą domową. Natomiast odsetek spraw, które zakończyły się prawomocnym skazaniem, a osobami pokrzywdzonymi byli małoletni, jest dziesięciokrotnie niższy. Przykładowo w 2018 r. odnotowaliśmy 146 skazań, gdy osobą pokrzywdzoną było dziecko i 10 450, gdy przemocy doznała osoba dorosła. Dysproporcja jest rażąca. To pokazuje, że przemoc osób dorosłych wobec dzieci nadal pozostaje szarą strefą, której skali nie można zmierzyć – podsumowuje Zofia Branicka z FCWP.

Czytaj więcej

Szkolenie z psychologii dla sędziego i inne zmiany w sądach rodzinnych

Inne wnioski płynące z raportu są równie alarmujące: przemoc wobec osób małoletnich jest kwalifikowana w taki sposób, aby nie było konieczności prowadzenia bardziej skomplikowanego śledztwa zamiast dochodzenia, a dzieci z domów, w których jeden z rodziców znęca się nad drugim, nie są uznawane za osoby pokrzywdzone tym przestępstwem.

- Dzieci uczestniczące w procedurach sądowych nie są traktowane jak równoprawni uczestnicy tych postępowań – to, co wiemy z naszej codziennej praktyki, znalazło potwierdzenie w danych zawartych w raporcie Fundacji Court Watch Polska. Mimo że przepisy dotyczące ochrony praw małoletnich pokrzywdzonych zmieniły się w ostatnich latach na lepsze, bardzo często nie są one realizowane. Z tego wynika ciągła potrzeba zwracania uwagi na ten problem – mówi Justyna Podlewska, koordynatorka działu prawnego w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe