Lekarz nie może decydować o VAT od usług medycznych i zakwaterowania opiekunów pacjenta

Rzecznik praw obywatelskich w ostatnim wystąpieniu do ministra finansów podkreśla, że zalecenie lekarza może być jedynie wskazówką, jak opodatkować zakwaterowanie i wyżywienie osób towarzyszących hospitalizowanym, ale o tym nie przesądza.

Ustawa o VAT zwalnia z podatku usługi opieki medycznej, świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej lub przedstawicieli profesji medycznych. Warunkiem zwolnienia jest cel usługi. Musi ona służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia. Spory z fiskusem dotyczą m.in. pobytu w szpitalu opiekunów hospitalizowanych dzieci i towarzyszy dorosłych pacjentów.

Opiekun przyspiesza terapię...

Jeżeli zakwaterowanie i wyżywienie osoby towarzyszącej wiąże się z terapią pacjenta, powinno być zwolnione z VAT.

Dowodem może być wszystko, co wyjaśnia sprawę, nie tylko karta zaleceń lekarskich

Izba Skarbowa w Bydgoszczy uznała, że opłatę za pobyt opiekuna należy traktować jako wynagrodzenie za usługę ściśle związaną ze świadczeniami zwolnionymi (nr interpretacji ITPP1/443-14/11/MN): Zapewnienie obecności opiekuna przy dziecku podczas opieki medycznej służy celom terapeutycznym, ściśle związanym z opieką medyczną.

Podobnie na pytanie szpitala odpowiedziała izba skarbowa w Katowicach (nr IBPP3/443-212/12/LŻ): Pobyt rodzica podczas leczenia-rehabilitacji powoduje komfort psychiczny pacjenta, poprawia kontakt z pacjentem i opiekę nad nim – wyjaśniła izba.

... jeśli tak uzna medyk

Zdarzają się jednak bardziej formalistyczne rozstrzygnięcia. Izba Skarbowa w Poznaniu stwierdziła, że do opłaty za zakwaterowanie i wyżywienie opiekuna szpital powinien doliczyć VAT, chyba że zgodnie z zaleceniem lekarskim obecność osoby towarzyszącej jest niezbędna do leczenia osoby hospitalizowanej (nr ILPP2/443-183/11-2/MR).

W odpowiedzi na interpelację poselską (nr 22753) Ministerstwo Finansów potwierdza takie stanowisko.

– Argumentacja, że należy wpisywać do kart pacjentów zalecenia odnoszące się do konieczności obecności przy chorym osób towarzyszących, jako podstawy do objęcia zwolnieniem od podatku usług pobytu tych osób w szpitalu, jest uzasadniona.

W interpretacji i odpowiedzi na pytanie posła fiskus powołał się na dyrektywę o VAT i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

Jak zauważył RPO w pytaniu do ministra finansów, takie wnioski nie mają uzasadnienia w polskich przepisach. Zdaniem RPO zalecenie lekarskie jest jednym z wielu dowodów, a nie jedynym, przesądzającym. Za dowód można bowiem uznać wszystko, co nie jest sprzeczne z prawem i może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy.