Omawiany na wtorkowym posiedzeniu unijnych ministrów finansów (Ecofin) zestaw propozycji i rekomendacji Komisji Europejskiej ma na celu zwalczanie nadużyć podatkowych.

Komisja chce dalej pracować nad uproszczeniem systemu VAT w krajach członkowskich. Jedną z metod ma być wprowadzenie wspólnego wzoru deklaracji rozliczenia tego podatku. W rekomendacjach znalazło się też zalecenie, by wprowadzić do krajowych porządków prawnych ogólną klauzulę zapobiegającą uchylaniu się od opodatkowania. Zaproponowany tekst takiego przepisu mówi, że władze krajów członkowskich powinny „ignorować sztucznie kreowane porozumienia, których głównym celem jest uniknięcie opodatkowania i uzyskanie w ten sposób korzyści". Zamiast dosłownego odczytywania takich porozumień władze krajów członkowskich powinny traktować takie porozumienia poprzez odniesienie do nich czynnika ekonomicznego. Podobne cele miał przepis art. 24b polskiej ordynacji podatkowej usunięty w 2004 r. przez Trybunał Konstytucyjny.

Bruksela zachęca także kraje członkowskie do uszczelnienia swoich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zaproponowano, by w tekstach tych porozumień znalazła się klauzula zapewniająca opodatkowanie dochodu przynajmniej w jednym z umawiających się państw. Dotychczas zdarzało się, że takie umowy pozwalały, by dochód nie był opodatkowany nigdzie. Unijny komisarz ds. podatków Algirdas Šemeta podczas obrad Ecofin stwierdził, że te środki pozwolą zniwelować część strat na oszustwach podatkowych, które w skali całej Unii Europejskiej są szacowane na 1 bilion euro rocznie.

Zdaniem Joanny Rudzkiej, doradcy podatkowego z kancelarii Spaczyński Stefaniak i Wspólnicy, nie wszystkie intencje Komisji muszą się zrealizować w Polsce.

– Komisja ma ograniczone możliwości ingerencji w krajowe przepisy o podatkach dochodowych. Jedyny konkret to wspólna deklaracja VAT. Jeśli w tej sprawie zostanie wydana dyrektywa lub rozporządzenie, to Polska będzie musiała je wdrożyć – zauważa Rudzka.