To sedno wtorkowej uchwały poszerzonego, siedmioosobowego składu Sądu Najwyższego pod przewodnictwem prezesa Izby Cywilnej Dariusza Zawistowskiego. Ma ona znaczenie dla rolników. Ale istotna jest też dla poszkodowanych w wypadkach z udziałem psów.
Zwierzę sprawcą
Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych i Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym odszkodowanie przysługuje z ubezpieczenia OC rolników, jeżeli rolnik bądź osoba pozostająca lub pracująca z nim w gospodarstwie rolnym są obowiązani do odszkodowania za szkodę wyrządzoną w związku z posiadaniem gospodarstwa. Może być jej efektem śmierć osoby, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata lub uszkodzenie mienia. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe odmawiały jednak pokrycia z OC rolnika szkód wyrządzonych przez ich psy. Nie traktowały ich jak zwierząt wykorzystywanych użytkowo w gospodarstwie, czyli do pilnowania dobytku czy zwierząt. Sądy też nie były jednomyślne. O rozstrzygnięcie tej kwestii przez SN zwróciła się Aleksandra Wiktorow, rzecznik finansowy. Wskazała m.in. sprawę, w której pies gospodarski zrzucił z roweru dziewczynkę, w efekcie czego doznała ona urazów wymagających leczenia. Kwota zadośćuczynienia i odszkodowania sięgnęła 38 tys. zł. Częściej są to mniejsze szkody, np. rozbicie auta. – Naszym zdaniem w takich wypadkach ubezpieczyciele powinni pokrywać szkody wyrządzone przez psy – wskazała w konkluzji pytania rzecznik finansowy.
W stronę poszkodowanych
Uchwała jest korzystna dla poszkodowanych. – Umożliwi im uzyskanie np. świadczeń rentowych czy pokrycie kosztów leczenia i rehabilitacji z OC rolnika często bez prowadzenia procesu – mówi Ewa Kiziewicz z Biura Rzecznika Finansowego. To dobra wiadomość także dla osób, które w przeszłości uległy podobnemu wypadkowi i zgłaszały roszczenie. Zgodnie z art. 442 (1) k.c. w znacznej części spraw dotyczących poważnych urazów ciała roszczenia o odszkodowanie przedawniają się po 20 latach. Uchwała SN zapadła na posiedzeniu niejawnym. Jej pisemne uzasadnienie pojawi się za ok. dwa miesiące.
Uchwała SN nie wiąże innych sądów i towarzystw ubezpieczeniowych. Wpływa na sądy siłą autorytetu SN.
Sygnatura akt: III CZP 114/16