Tak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z 6 marca 2018 r. (II UZ 119/17).
Przedmiotem sprawy była odmowa przeliczenia ubezpieczonemu wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy przy uwzględnieniu w stażu okresu zatrudnienia od 1 stycznia do 31 grudnia 1991 r. ZUS wydał w tej sprawie decyzję odmowną 16 maja 2014 r.
Niekorzystny dla ubezpieczonego wyrok sądu apelacyjnego z 12 kwietnia 2017 r. jego pełnomocnik zaskarżył skargą kasacyjną. Wartość przedmiotu zaskarżenia określono na kwotę 37 800 zł. Sąd apelacyjny sprawdził z urzędu ustaloną wartość przedmiotu zaskarżenia. Na zarządzenie sądu, ZUS przedstawił symulacyjne wyliczenie wysokości renty ubezpieczonego z uwzględnieniem spornego okresu. Wynikało z niego, że wysokość świadczenia zwaloryzowanego na 1 maja 2015 r., po doliczeniu do stażu rocznego okresu zatrudnienia jako składkowego, wynosiłaby 1185,20 zł brutto. Różnica pomiędzy tą kwotą a kwotą świadczenia wypłaconego świadczeniobiorcy na 1 maja 2014 r. wynosiłaby 12,23 zł brutto.
Sąd apelacyjny uznał, że skarga kasacyjna ubezpieczonego podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna. Powołując się na art. 3982 § 1 k.p.c. stwierdził, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych innych niż sprawy o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego skarga kasacyjna przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi co najmniej 10 000 zł. W tej sprawie przedmiotem sporu była wysokość przeliczonej renty ubezpieczonego – sprawa nie należy więc do kategorii tych, w których skarga kasacyjna jest dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
Sąd apelacyjny stwierdził, że skarżący w postępowaniu przed ZUS nie domagał się wyrównania świadczenia wstecz (za okres poprzedzający miesiąc złożenia wniosku o przeliczenie), więc nie mógł skutecznie domagać się tego w postępowaniu sądowym (niezależnie od tego, że takiego wniosku nie zgłaszał). Ubezpieczony po raz pierwszy złożył w ZUS wniosek o doliczenie mu spornego stażu 5 maja 2014 r. Nie domagał się wyrównania świadczenia wstecz. W decyzji z 16 maja 2014 r. ZUS rozpoznał żądanie ubezpieczonego w granicach jego wniosku. Skoro ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie świadczenia w maju 2014 r., to domagał się wypłaty wyższych świadczeń rentowych na przyszłość (począwszy od maja 2014 r.). Wartość przedmiotu zaskarżenia powinna być więc ustalona stosownie do przepisu art. 22 k.p.c. jako suma różnic w kwotach świadczeń rentowych dochodzonych i wypłaconych za jeden rok.
