Każda pełnoletnia osoba, która jest niezdolna do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolna do pracy, może wnioskować o zasiłek stały. Niezdolny do pracy z powodu wieku jest ten, kto ukończył 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) i nie przyznano mu ani emerytury, ani renty.
Całkowicie niezdolną do pracy jest z kolei osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Wbrew powszechnie panującej opinii niezdolność do pracy nie jest tożsama z niepełnosprawnością. Na przykład niewidomy może wykonywać pracę w zakładzie pracy chronionej, w warunkach przystosowanych do stopnia jego niepełnosprawności.
Przyznanie zasiłku stałego wymaga spełnienia kryterium dochodowego. Osoba samotna musi wykazać dochód niższy niż 477 zł (od 1 października 542 zł). Kryterium dla osób prowadzących wspólne gospodarstwo domowe jest niższe i wynosi 351 zł (od października 456 zł).
Dochód osoby uprawnionej oraz dochód na osobę w rodzinie musi być niższy od kryterium. Oznacza to, że gdy jedynym źródłem utrzymania rodziny jest dochód osoby uprawnionej do zasiłku stałego wynoszący co najmniej 351 zł, to osoba ta nie otrzyma świadczenia, mimo że jest spełnione kryterium dochodowe w przeliczeniu na osobę w rodzinie.
Zasiłek musi wynosić co najmniej 30 zł. W odniesieniu do samotnie gospodarujących określona jest też maksymalna kwota zasiłku – 444 zł (od 1 października 529 zł). Świadczenie tej wysokości otrzymają osoby, których dochód jest bliski zeru. Zasiłek wypłaca się w wysokości różnicy między kryterium dochodowym a dochodem osoby (lub na osobę w rodzinie). Na przykład samotna osoba, uzyskująca dochód w wysokości 400 zł otrzyma tylko 44 zł (od 1 października 129 zł).
