Wotum zaufania dla rządu. Na czym polega i co jeśli rząd go nie uzyska?

Karol Nawrocki wygrał II turę wyborów prezydenckich, co sprawiło, że premier Donald Tusk zapowiedział wystąpienie do Sejmu o wotum zaufania dla swojego rządu. Według najnowszych informacji głosowanie odbędzie się 11 czerwca.

Publikacja: 03.06.2025 14:57

11 czerwca odbędzie się głosowanie nad wotum zaufania dla rządu

11 czerwca odbędzie się głosowanie nad wotum zaufania dla rządu

Foto: Ludovic MARIN / AFP

W II turze wyborów prezydenckich Karol Nawrocki wygrał z Rafałem Trzaskowskim, kandydatem popieranym przez Koalicję Obywatelską. To sprawiło, że pojawiły się wątpliwości co do przyszłości aktualnego rządu. Dlatego premier uznał, że niezbędne jest oficjalne potwierdzenie większości, jaką dysponuje rząd. Donald Tusk w swoim wystąpieniu po ogłoszeniu wyników zaznaczył, że działania rządu po wyborze nowego prezydenta będą wymagały jedności i odwagi od całej Koalicji 15 października, a pierwszym testem powinno być właśnie wotum zaufania.

Na czym polega wotum zaufania?

Jak wskazuje art. 160 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Premier Rady Ministrów może zwrócić się do Sejmu o wyrażenie Radzie Ministrów wotum zaufania. Udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów następuje większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Wotum zaufania jest uchwałą parlamentu, która zostaje podjęta podczas specjalnego głosowania. Uchwała ta ma wyrazić zaufanie do działalności całego rządu lub jego poszczególnych członków. Głosowanie odbywa się w dwóch sytuacjach. Pierwszą z nich jest powołanie nowego rządu. Po wyborach ma on 14 dni na to, by uzyskać wotum zaufania. Parlament udziela go większością głosów, przy obecności co najmniej połowy posłów. O wotum zaufania można też wnioskować w każdym innym momencie działania Rady Ministrów. Taka sytuacja ma miejsce aktualnie.

Czytaj więcej

Tomasz Pietryga: Rząd techniczny byłby dla Tuska politycznym seppuku

Jak przebiegnie głosowanie w sprawie wotum zaufania?

Według art. 117 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrzenie wniosku Prezesa Rady Ministrów o wyrażenie Radzie Ministrów wotum zaufania następuje na najbliższym posiedzeniu Sejmu, a jeśli wniosek zostaje zgłoszony podczas posiedzenia – w czasie jego trwania. Zanim jednak posłowie przystąpią do głosowania, mogą zadawać pytania premierowi. Jak stanowi regulamin, debata nad wnioskiem obejmuje jedynie zadawanie pytań premierowi i jego odpowiedzi na pytania.

W aktualnej sytuacji rząd Donalda Tuska podczas głosowania w Sejmie musi zdobyć większość głosów w obecności co najmniej 230 posłów – głosy „za” muszą przeważać nad głowami „przeciw”.

O tym, czy uchwalono wotum zaufania, czy tego nie zrobiono, Marszałek Sejmu musi niezwłocznie powiadomić prezydenta oraz premiera.

Czytaj więcej

Głosowanie nad wnioskiem o wotum zaufania. Tusk wybrał tę datę po rozmowie z Hołownią

Co się stanie, jeśli Sejm nie uchwali wotum zaufania?

W przypadku, gdy Sejm nie uchwali wotum zaufania, Prezes Rady Ministrów musi złożyć dymisję Rady Ministrów, jednak do czasu powołania nowego rządu będzie ona nadal sprawowała swoje obowiązki.

Wotum zaufania czy wotum nieufności?

Do ewentualnej dymisji Rady Ministrów obok wotum zaufania, może doprowadzić również wotum nieufności. Jest to odmienna procedura, którą przeprowadza się często, mając na celu dymisję aktualnego rządu. Wniosek o wotum nieufności może wnieść grupa posłów licząca minimum 46 osób. Już we wniosku muszą oni wskazać nowego kandydata na premiera (jest to tzw. konstruktywne wotum nieufności). Aby przegłosować wotum nieufności, konieczne są głosy co najmniej 231 posłów.

W II turze wyborów prezydenckich Karol Nawrocki wygrał z Rafałem Trzaskowskim, kandydatem popieranym przez Koalicję Obywatelską. To sprawiło, że pojawiły się wątpliwości co do przyszłości aktualnego rządu. Dlatego premier uznał, że niezbędne jest oficjalne potwierdzenie większości, jaką dysponuje rząd. Donald Tusk w swoim wystąpieniu po ogłoszeniu wyników zaznaczył, że działania rządu po wyborze nowego prezydenta będą wymagały jedności i odwagi od całej Koalicji 15 października, a pierwszym testem powinno być właśnie wotum zaufania.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Polityka
Paweł Szefernaker: Chcielibyśmy, by relacje Karola Nawrockiego z rządem były dobre
Polityka
W rządzie nadchodzi przesilenie. Czy obejmie też ministra Adama Bodnara?
Polityka
Poseł Polski 2050: Ministrowie, którzy nie dowożą, powinni odejść z rządu
Polityka
Czyje głowy polecą za porażkę Rafała Trzaskowskiego? Stan KO po katastrofie
Polityka
Podcast „Rzecz w tym”. Prof. Antoni Dudek o Karolu Nawrockim: Podtrzymuję, to człowiek niebezpieczny
Polityka
Prezydent RP ostrzega premiera Donalda Tuska przed „kryterium ulicznym”
Polityka
Bartosz Romowicz, poseł Polski 2050: Szymon Hołownia mógł zostać prezydentem