Spór może mieć potencjalnie fundamentalne skutki dla przyszłości kraju, który zbiegiem okoliczności sprawuje do końca roku przewodnictwo w Unii. O tym ostrzegł w piątek premier Donald Tusk. Radził ostrożność w sprawie wykluczenia Węgier z porozumienia o zniesieniu kontroli na granicach wewnętrznych UE, bo to może uruchomić dynamikę prowadzącą do wykluczenia kraju z samej Wspólnoty.
Strefa Schengen
Bruksela domaga się wyjaśnień po tym, gdy węgierskie władze objęły obywateli Rosji i Białorusi programem Karty narodowej, który pozwala bez większych restrykcji na osiedlanie się nad Dunajem cudzoziemców na dwa lata z możliwością przedłużenia o kolejny rok i w końcu uzyskanie prawa do stałego pobytu. Ponieważ Węgry należą do porozumienia z Schengen, oznacza to, że Rosjanie i Białorusini będą mogli bez przeszkód dostać się do innych państw UE, w tym Polski. Tylko Irlandia, Chorwacja i po części Rumunia i Bułgaria (granica lądowa) wciąż utrzymują kontrole cudzoziemców wjeżdżających na ich terytorium. Zdaniem Brukseli od wybuchu wojny w Ukrainie dwa i pół roku temu władze UE wydaliły przeszło 500 obywateli rosyjskich pod zarzutem szpiegostwa.
Na czym polegają ułatwienia wobec Rosjan i Białorusinów na Węgrzech
Na niebezpieczeństwo związane z nowymi ułatwieniami zwrócił uwagę w liście do odchodzącego przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michela przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej (EPP) Manfred Weber. Michael Stübgen, minister spraw wewnętrznych Niemiec, wystąpił o przywrócenie kontroli na granicy Węgier z innymi państwami Wspólnoty. Szef litewskiej dyplomacji Gabrielius Landsbergis poprosił z kolei brukselską egzekutywę o przygotowania raportu w sprawie skutków inicjatywy Węgier dla spójności Schengen. 67 deputowanych do Parlamentu Europejskiej podpisało się pod listem do szefowej KE Ursuli von der Leyen, w którym domagają się twardych restrykcji wobec Węgier, jeśli nowe przepisy nie zostaną przez nie cofnięte. 19 sierpnia zbierają się ministrowie spraw wewnętrznych UE, aby ocenić, co dalej zrobić z Budapesztem. Do tego czasu węgierski rząd ma odpowiedzieć na wątpliwości unijnej centrali.
Czytaj więcej
"Które Państwo jest Pani/Pana zdaniem największym sojusznikiem Polski?" - takie pytanie zadaliśmy w sondażu SW Research dla rp.pl.