W chwili gdy na przełomie roku w Brukseli podejmowano wstępne decyzje dotyczące uznania gazu oraz atomu za zielone źródła energii, w Niemczech wyłączano trzy z sześciu działających tam elektrowni atomowych. Pozostałe trzy zostaną wyłączone z końcem tego roku.
Z takiej perspektywy patrzą na plany UE uczestnicy koalicji rządowej: SPD, Zieloni i FDP. Przyjęcie projektu tzw. taksonomii oznacza, że inwestycje w gaz i energię atomową będą uważane za perspektywiczne, co oznacza dostęp do środków unijnych oraz na rynkach finansowych. Sprawa wywołuje tym większe kontrowersje w Berlinie, gdyż sam rząd ma kłopoty z ustaleniem wspólnego stanowiska. Świadczą o tym pierwsze reakcje partnerów koalicyjnych.
Czytaj więcej
Francja potrzebuje Polski, aby przekonać Unię, że energia jądrowa ma przyszłość. Warszawa może to wykorzystać w sporze o praworządność.
– Taka propozycja jest nie do zaakceptowania – orzekł Robert Habeck, wicekanclerz i minister gospodarki i klimatu z ugrupowania Zielonych, zapowiadając sprzeciw Niemiec wobec planów UE. Sprzeciw Zielonych nie dotyczy wyłącznie planów dotyczących energii jądrowej. To jest dla nich czerwona linia nieprzekraczalna od dziesięcioleci.
Kłopot z gazem
Zieloni mają też zastrzeżenia dotyczące gazu jako zielonego źródła energii. Rzecz w tym, że przyznanie takiego statusu temu surowcowi jest w sprzeczności do strategii Zielonych, dotyczącej szybkiej transformacji energetycznej tak, aby do 2030 r. 80 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną pochodziło ze źródeł odnawialnych, a więc słońca i wiatru. I to przy zwiększonym o ponad jedną piątą zapotrzebowaniu na energię.
Zieloni mają obawy, że nawet zakładany przez KE dziesięcioletni okres uprzywilejowanego traktowania gazu zakłóci im historyczne dzieło zielonej transformacji. Przeszkadza im w tym także Nord Stream 2, którego przeciwnikami są od zarania. Także z powodów politycznych, gdyż dostawy rosyjskiego gazu ułatwiają prowadzenie przez Kreml agresywnej polityki wobec partnerów europejskich, nie mówiąc już o zastrzeżeniach dotyczących przestrzegania praw człowieka w Rosji.
Wprawdzie partnerzy rządu Olafa Scholza opisali w umowie koalicyjnej dość szczegółowo plany transformacji energetycznej, ale nie przeszkadza im to obecnie w prezentowaniu odmiennych opinii.
Christian Lindner (FDP), minister finansów, nie ma nic przeciwko proponowanej kwalifikacji gazu w planach UE. Także rzecznik niemieckiego rządu uznał gaz za „ważną technologię pomostową na drodze do neutralności klimatycznej".
Linia podziałów w rządzie Scholza przebiega w tej sprawie z jednej strony pomiędzy Zielonymi i FDP, ale także w pomiędzy oboma tymi ugrupowaniami a SPD – w sprawie Nord Stream 2. Partia kanclerza jest zaangażowana we współpracę energetyczną z Rosją od czasów poprzedniego socjaldemokratycznego kanclerza Gerharda Schrödera.
Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny
Solidarnie przeciw atomowi
– Nie sposób sobie wyobrazić, aby różnice zdań w koalicji doprowadzić mogły do jej rozpadu. Wszyscy zdają sobie sprawę, że Niemcy nie będą w stanie zablokować projektu taksonomii na forum UE, co jest ważnym czynnikiem jednoczącym, podobnie jak wspólne stanowisko wobec energii atomowej – mówi „Rzeczpospolitej" prof. Thomas Pogundtke, politolog z uniwersytetu im. Heinricha Heine z Düsseldorfu.
Przypomina, że w niemieckim społeczeństwie utrzymują się od dawna na wysokim poziomie nastroje sprzeciwu wobec atomu, co było jedną z przyczyn decyzji Angeli Merkel o rezygnacji z tego źródła energii. W takiej sytuacji wszystkie partie polityczne, poza skrajnie prawicową Alternatywą dla Niemiec (AfD), są przeciwne rozbudowie elektrowni atomowych.
Z ostatnich sondaży YouGov wynika, że 22 proc. obywateli Niemiec opowiada się zdecydowanie za energią atomową, podczas gdy we Francji jest to 45 proc., podobnie w Szwecji (43 proc.) , Hiszpanii (40 proc.). We Włoszech to 31 proc. W Polsce, jak wynika z sondażu CBOS, w połowie roku za było 39 proc. obywateli.
W takich warunkach rządowi w Berlinie trudno będzie zablokować plany Brukseli. Niemieckie media podkreślają, że potrzebna byłaby do tego tzw. wzmocniona większość kwalifikowana, co wydaje się niemożliwe. W sytuacji, gdy za energią atomową opowiada się Francja wraz z licznymi w tej sprawie sojusznikami, w tym Polską, oficjalny Berlin stawia na negocjacje. Zieloni nie kryją jednak, że z uwagą obserwują rozwój wydarzeń w Austrii. Minister klimatu tego kraju z ugrupowania Zielonych, Leonore Gewessler oświadczyła, że w sytuacji, gdy nie uda się zmienić planów UE, wzięta zostanie poważnie pod uwagę skarga do TSUE.
