Fundacje polityczne - będzie nowa wojna?

Projekt ustawy o fundacjach politycznych, przewidujący, że partie mają przeznaczać na think tanki od 5 do 25 proc. otrzymywanych z budżetu państwa subwencji, od dawna budzi u polityków wielkie emocje. Zgodnie krytykowali go PiS, SLD oraz koalicyjne PSL. Dotąd Platforma głównie o nim mówiła, teraz postanowiła wcielić go w życie.

Zdaniem opozycji termin nie jest przypadkowy. Spadki w sondażach, kłopoty z przygotowaniami do Euro 2012, wreszcie niezadowolenie związane z reformą emerytalną - tych tematów partia rządząca wolałaby w najbliższym czasie unikać. Dyskusja o finansowaniu partii może jej w tym pomóc.

Poprawka dla PSL

Projekt ustawy o fundacjach politycznych znalazł się w Sejmie już w poprzedniej kadencji, ale ostatecznie nie stał się przedmiotem prac. Teraz pod obrady posłów ma trafić na najbliższym posiedzeniu, tj. w przyszłym tygodniu. Według pierwotnego pomysłu PO  partie miałyby przekazywać 25 proc. subwencji na działalność think tanków. Obecnie Platforma złagodziła go - przewidziane są widełki od 5 do 25 proc.

To efekt krytyki głównie ze strony PSL, które od początku podkreślało, że ustawa ta uderza zwłaszcza w małe partie, które nie mają na to pieniędzy. Ludowcy nie kryli też, że projektu nie konsultowano z nimi.

- Złagodziliśmy projekt, wychodząc naprzeciw koalicjantowi i aby pokazać naszą wolę współpracy - mówi „Rz" Agnieszka Pomaska (PO), która go pilotuje. - Ale ostateczny kształt ustawy i tak będzie omawiany w komisji lub podkomisji.

PSL nadal jednak podchodzi do projektu PO sceptycznie. - To dla nas wciąż mało zrozumiały pomysł, bo dziś partie też przeznaczają pieniądze na Fundusz Ekspercki (według ustawy o partiach są one zobowiązane do odprowadzaniaod 5 do 15 proc. subwencji na ekspertyzy i analizy; fundacje polityczne miałyby go zastąpić - red.) - mówi „Rz" Krzysztof Kosiński, rzecznik partii. - Są dziś ważniejsze sprawy od majstrowania przy subwencjach.

Zdania na temat ustawy nie zmieniły też PiS i SLD. Wytykają projektowi PO niedopracowanie. - Skomplikuje funkcjonowanie partii, a nie ulepszy - mówi Przemysław Wipler z PiS.

Dariusz Joński z SLD zapowiada, że jego klub dokładnie mu się przyjrzy. - Idea jest dobra, ale diabeł tkwi w szczegółach, dlatego będziemy pracować nad ewentualnymi poprawkami - twierdzi. I dodaje: - Projekt budzi sporo obaw, np. takich, że za pośrednictwem fundacji partie będą dofinansowywane przez biznesmenów.

Według pomysłu PO oprócz subwencji fundacje mogą pozyskiwać środki na działalność z darowizn, spadków, zapisów oraz dochodów z majątku.

Palikot popiera

Część polityków nieoficjalnie przyznaje, że projekt Platformy, zwłaszcza po złagodzeniu, nie zmieni wiele w funkcjonowaniu partii. Dziś większość z nich przekazuje na Fundusz Ekspercki nie więcej niż 10 proc. subwencji. Politycy nie sądzą, że w przypadku fundacji byłoby to więcej. Poza tym jako „ekspertyzy i analizy" często traktują sondaże czy ulotki wyborcze. I to - jak mówią - należałoby zmienić, nakazując np. jawność i dostępność ekspertyz.

- Fundacja, mając osobowość prawną, będzie prowadziła szerszą działalność, współpracowała z innymi think tankami. I choć będzie dostawać pieniądze od partii, nie będzie mogła np. prowadzić agitacji wyborczej - broni projektu Pomaska.