Ulga na dziecko nie dla każdego rodzica. Pułapki w PIT za 2023 rok

Rozpoczął się sezon rozliczeń PIT za 2023 rok. Jednym z popularniejszych odliczeń podatkowych jest ulga na dziecko, czyli ulga prorodzinna. Nie każdy rodzic może jednak z niej skorzystać. Trzeba uważać na pułapki.

Aktualizacja: 16.02.2024 08:26 Publikacja: 15.02.2024 13:20

Ulga na dziecko nie dla każdego rodzica. Pułapki w PIT za 2023 rok

Foto: Adobe Stock

Prawo do ulgi na dziecko przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym lub osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej, które uzyskują dochody opodatkowane według skali podatkowej (zarówno jako rezydent jak i nierezydent podatkowy).

Kto nie może skorzystać z ulgi na dziecko w PIT za 2023 r.

Z ulgi na dziecko nie mogą natomiast skorzystać osoby uzyskujące wyłącznie dochody:

  • opodatkowane 19% podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej bądź działów specjalnych produkcji rolnej,
  • opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałtem ewidencjonowanym, kartą podatkową).

Jak wyjaśnia jednak Ministerstwo Finansów na swojej stronie, jeżeli jednak oprócz ww. dochodów (przychodów) podatnik uzyskuje w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, zasiłek chorobowy), to w zeznaniu podatkowym składanym w celu rozliczenia tych dochodów ma prawo wykazać kwotę przysługującej do odliczenia ulgi.

Limity w uldze na dziecko w PIT

W przypadku jednego dziecka obowiązują limity. Dochody rodzica (opiekuna) nie mogą przekroczyć w roku podatkowym:

  • 112 000 zł w przypadku, gdy pozostajesz przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (sumuje się dochody twoje i twojego małżonka),
  • 112 000 zł w przypadku jeśli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko,
  • 56 000 zł w przypadku jeśli nie pozostawałeś w związku małżeńskim, w tym również przez część roku;

Limitami dochodów nie muszą się natomiast przejmować osoby, które wykonywały władzę rodzicielską:

  • w stosunku do dwójki lub więcej dzieci;
  • w stosunku do jednego dziecka, posiadającego:

- orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, lub

- decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

- orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia.

Resort finansów zaznacza, że powyższe zasady dotyczą również osób, które utrzymują pełnoletnie dziecko (dzieci) w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

MF wyjaśnia, że za dochody rodziców dla celów skorzystania z ulgi prorodzinnej rozumie się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym:

  • opodatkowane według skali podatkowej,
  • z kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19% stawką podatku (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych),
  • z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane 19% stawką podatku,

- pomniejszone o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne (podatek liniowy).

Według przepisów za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się:

  • osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
  • osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Czytaj więcej

Rusza akcja Twój e-PIT. Zwroty podatku będą mniejsze niż w 2023 roku

Jak obliczyć ulgę na dziecko w PIT

Ministerstwo Finansów podaje, że ulga prorodzinna przysługuje w wysokości:

  • na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
  • na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
  • na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 2 000,04 zł),
  • na czwarte i każde kolejne dziecko – 225,00zł (co daje rocznie 2 700,00 zł).

Co to oznacza w praktyce? Resort wyjaśnia to na przykładzie rodzica z trójką dzieci. Wówczas ulga wyniesie: 1 112,04 zł na pierwsze dziecko,  1 112,04 zł na drugie dziecko, 2 000,04 zł na trzecie dziecko, czyli łącznie przysługuje ulga w wysokości 4 224,12 zł rocznie.

Co ważne, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę można odliczyć od podatku w dowolnej ustalonej proporcji.

A co w przypadku braku porozumienia? - Jeżeli zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonujecie władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak wasze miejsce zamieszkania - kwotę tę odliczacie w częściach równych.
W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje ta osoba, u której dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny — wyjaśnia MF.

Jeżeli dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego i następuje to w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy.

Dla kogo dodatkowy zwrot ulgi na dziecko w PIT

Ministerstwo wskazuje, że w przypadku gdy zabraknie podatku do odliczenia pełnej kwoty przysługującej ulgi, można otrzymać różnicę w postaci dodatkowego zwrotu.

Kwota ta jest jednak ograniczona tzn. nie może przekroczyć zapłaconych przez podatnika podlegających odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszonych o odliczone od podatku liniowego lub zryczałtowanego podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Do składek tych zaliczyć można również składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone od przychodów objętych: zwolnieniem PIT dla młodych, zwolnieniem dla powracających, zwolnieniem dla rodzin 4+, zwolnieniem dla pracujących seniorów.

Natomiast przy obliczaniu kwoty dodatkowego zwrotu ulgi nie można uwzględniać składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które odliczono w zeznaniu PIT-28, odliczono w zeznaniu PIT-36L lub zostały wykazane jako odliczone w PIT-16A.

Czytaj więcej

Przy rozliczeniu PIT za 2023 r. pomoże chatbot

Jak dokumentować prawo do ulgi w PIT

Resort finansów wyjaśnia, że odliczenia można dokonać w składanym zeznaniu podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Aby rozliczyć ulgę na dziecko trzeba złożyć właściwe zeznanie podatkowe tj. PIT-36 lub PIT-37, wraz z załącznikiem PIT/O.

W załączniku PIT/O należy podać numery PESEL dzieci, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty ich urodzenia.

W przypadku wspólnego rozliczenia PIT z małżonkiem wystarczy złożyć jeden PIT/O. Jeżeli obojgu małżonków przysługuje ulga, ale składają odrębne zeznania podatkowe, każde w załączniku PIT/O wpisuje kwotę, którą odlicza od podatku. Jeżeli odliczenia dokonuje tylko z jedno z małżonków, drugie nie dołącza PIT/O do swojego zeznania.

Prawo do ulgi na dziecko przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym lub osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej, które uzyskują dochody opodatkowane według skali podatkowej (zarówno jako rezydent jak i nierezydent podatkowy).

Kto nie może skorzystać z ulgi na dziecko w PIT za 2023 r.

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Babciowe przyjęte przez Sejm. Komu przysługuje?
Sądy i trybunały
Sędzia WSA ujawnia, jaki tak naprawdę dostęp do tajnych danych miał Szmydt
Orzecznictwo
Kolejny ważny wyrok Sądu Najwyższego wydany już po uchwale frankowej
ABC Firmy
Pożar na Marywilskiej. Ci najemcy są w "najlepszej" sytuacji
Prawo pracy
Od piątku zmiana przepisów. Pracujesz na komputerze? Oto, co powinieneś dostać