Reklama

Podatnicy: sięganie w przeszłość trzeba ukrócić

Triki fiskusa opóźniające przedawnienie są nagminne. Coraz więcej organizacji chce z tym walczyć.

Aktualizacja: 13.04.2015 08:02 Publikacja: 13.04.2015 06:30

Podatnicy: sięganie w przeszłość trzeba ukrócić

Foto: Fotorzepa, Dorota Awiorko-Klimek

O tym, że urzędy skarbowe często sztucznie wydłużają termin na dochodzenie zaległych podatków, by uzyskać wyższe odsetki, słychać nie od dziś. Częste jest wszczynanie postępowania karnego skarbowego pod koniec pięcioletniego okresu przedawnienia. Podatnik najczęściej jest wobec takich zabiegów fiskusa bezbronny.

Z danych, jakie uzyskała „Rzeczpospolita" z Ministerstwa Finansów, wynika, że nie są to pojedyncze przypadki. Z 11,3 tys. wszystkich postępowań karnych skarbowych wszczętych w sprawach podatkowych w 2014 r. zdecydowana większość, bo aż 8090, skutkowało zawieszeniem biegu terminu zobowiązania podatkowego. W latach 2012–2013 postępowania w takich sprawach wszczynano średnio około dziesięciu miesięcy przed upływem okresu przedawnienia. Innymi słowy, za pięć dwunasta, bo w ostatnim roku pięcioletniego okresu przedawnienia.

Część z tych postępowań na pewno ma na celu złapanie prawdziwych przestępców skarbowych. Ministerstwo Finansów nie podało nam jednak statystyk, ile z takich postępowań kończy się ukaraniem sprawcy. Zdarza się bowiem często, że procedura karna skarbowa jest tylko narzędziem dochodzenia podatków sprzed pięciu lat i więcej, a o żadnym przestępstwie nie ma mowy.

Zjawisko zatem rokrocznie dotyka tysięcy podatników i wzbudza niepokój wielu organów państwa i organizacji społecznych. Prezydent Bronisław Komorowski w swoim projekcie nowelizacji ordynacji podatkowej zaproponował zmiany w przepisach art. 70, które pozwalają dziś organom skarbowym na takie sztuczki. Wiadomo jednak, że propozycji głowy państwa niechętne jest MF i może doprowadzić do jej zablokowania w Sejmie.

W tej sprawie podatnicy mogą jednak liczyć nie tylko na prezydenta. Jesienią 2014 r. do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek rzecznika praw obywatelskich. Prof. Irena Lipowicz domaga się uznania za niekonstytucyjne nie tylko przepisów z art. 70 ordynacji podatkowej, ale też z art. 114a kodeksu karnego skarbowego wykorzystywanego przez fiskusa w tych samych celach. Wniosek RPO zyskuje też wsparcie.

Reklama
Reklama

– W najbliższych dniach złożymy w TK opinię „amicus curiae" (przyjaciela sądu – red.) dotyczącą wniosku pani rzecznik – zapowiada Adam Bodnar, wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Wcześniej taką opinię złożyła Naczelna Rada Adwokacka.

Na razie jednak TK nie wyznaczył terminu rozprawy w sprawie wniosku RPO.

Rafał Mikulski - adwokat współpracujący z kancelarią Dentons

Statystyki Ministerstwa Finansów zdają się potwierdzać obiegową opinię, że władze skarbowe często wydłużają czas na dochodzenie należności podatkowych. Nie jest to sytuacja komfortowa dla podatników, bo podtrzymuje stan niepewności co do istnienia zaległości, i to w nieokreślonym czasie. Tym bardziej zasługuje na uwagę prezydencka inicjatywa zmian w ordynacji podatkowej, które ukróciłyby taki proceder. Jeśli zaś MF jest temu przeciwne, to należałoby od niego oczekiwać co najmniej deklaracji zmiany dotychczasowej polityki w tym zakresie lub wsparcia innej propozycji legislacyjnej, polegającej np. na wskazaniu maksymalnego okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego po jego wydłużeniu.

Konsumenci
Jest opinia rzecznika generalnego TSUE ws. WIBOR-u. Wstrząśnie bankami?
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla konkubentów. Muszą się rozliczyć jak po rozwodzie
Podatki
Inspektor pracy zamieni samozatrudnienie na etat - co wtedy z PIT, VAT i ZUS?
Zawody prawnicze
W sądach pojawią się togi z białymi lub złotymi żabotami. Wiemy, kto je włoży
Sądy i trybunały
Rzecznik dyscyplinarny sędziów „na uchodźstwie”. Jak minister chce ominąć ustawę
Reklama
Reklama