Umorzenie kredytu, odstek i opłat bankowych bez PIT

W wystąpieniu generalnym skierowanym do Ministra Rozwoju i Finansów, Rzecznik Praw Obywatelskich zwracał uwagę na konieczność wzmocnienia sytuacji podatkowej kredytobiorców, w szczególności mających tzw. kredyt frankowy, którzy dokonują restrukturyzacji zadłużenia.

Do końca 2016 roku możliwe było zaniechanie poboru PIT od umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. Obowiązujące wówczas rozporządzenie Ministra Finansów przewidywało, że zaniechanie poboru podatku ma zastosowanie także do kredytobiorców w walucie obcej. Z dniem 1 stycznia 2017 r. rozporządzenie utraciło jednak moc. Tym samym, w obecnie kredytobiorcy ponownie zobowiązani są do zapłaty PIT w przypadku dokonania restrukturyzacji zadłużenia. W praktyce oznacza to, że jeżeli bank umorzył w części lub w całości kredyt i/lub odsetki, należny jest podatek (po stronie obywatela powstaje przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia). Tym samym nawet w sytuacji, gdy bank zdecyduje się na udzielenie pomocy, niewykluczone, że konsument ostatecznie zrezygnuje z możliwości zawarcia ugody ze względu na konsekwencje podatkowe. Skutkiem restrukturyzacji jest bowiem zamiana zobowiązania cywilnoprawnego na zobowiązanie publicznoprawne.