A jak ty byś się zachował w SS?

Wiedeński tramwaj. To tutaj w 1924 r. na świat przychodzi Bernard Mares – porzucony w dzieciństwie, po matce Meksykanin, a po ojcu europejski arystokrata. Z wykształcenia piekarz, w czasie wojny żołnierz SS i tłumacz generała Armii Czerwonej. Potem komisarz partii komunistycznej i więzień polityczny. Ale też milioner, podróżnik, a w końcu – wściekły starzec z wysypiska śmieci. Bohater powieści „Mówić prawdę" Josefa Formánka to człowiek, którego życiorys jak w soczewce skupia XX-wieczne losy nie tylko Czechów, ale również mieszkańców całej Europy Środkowej.

Publikacja: 29.11.2019 18:00

Foto: materiały prasowe

Katarzyna Plachta

„Mówić prawdę" to trzecia powieść Formánka, który w Czechach jest uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych prozaików. W Polsce pisarz czeka na odkrycie, choć ma na koncie już siedem powieści. „Mówić prawdę" to jedyna z jego książek przełożona na polski. Tego zadania podjął się bohemista Andrzej S. Jagodziński – tłumacz dzieł Václava Havla, Milana Kundery, Bohumila Hrabala czy Josefa Škvoreckiego.

Bohaterowi towarzyszymy w samotności młodego chłopaka z międzywojnia, dorastającego bez matki, którą zastępować miały oschłe zakonnice w sierocińcu. Jego wojenne losy można przyłożyć jak kalkę do wielu żołnierskich życiorysów. W wojsku próżno szukać namiastki rodziny, bo w marszu na Rosję każdy przyjaciel raczej prędzej niż później musi zginąć. Razem z Maresem przeżywamy bombardowanie Budapesztu, gdzie w jednym z lokali walają się trupy ludzi, którzy jeszcze przed chwilą tańczyli i pili wino. Po wojnie Bernard trafia do komunistycznego więzienia, gdzie po raz kolejny doświadcza samotności. Dziwnym zrządzeniem losu staje się milionerem, ale i to nie daje mu szczęścia.

Dostęp na ROK tylko za 79zł z Płatnościami powtarzalnymi BLIK

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Subskrybuj teraz! Zaloguj się