A jak ty byś się zachował w SS?

Wiedeński tramwaj. To tutaj w 1924 r. na świat przychodzi Bernard Mares – porzucony w dzieciństwie, po matce Meksykanin, a po ojcu europejski arystokrata. Z wykształcenia piekarz, w czasie wojny żołnierz SS i tłumacz generała Armii Czerwonej. Potem komisarz partii komunistycznej i więzień polityczny. Ale też milioner, podróżnik, a w końcu – wściekły starzec z wysypiska śmieci. Bohater powieści „Mówić prawdę" Josefa Formánka to człowiek, którego życiorys jak w soczewce skupia XX-wieczne losy nie tylko Czechów, ale również mieszkańców całej Europy Środkowej.

Publikacja: 29.11.2019 18:00

A jak ty byś się zachował w SS?

Foto: materiały prasowe

„Mówić prawdę" to trzecia powieść Formánka, który w Czechach jest uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych prozaików. W Polsce pisarz czeka na odkrycie, choć ma na koncie już siedem powieści. „Mówić prawdę" to jedyna z jego książek przełożona na polski. Tego zadania podjął się bohemista Andrzej S. Jagodziński – tłumacz dzieł Václava Havla, Milana Kundery, Bohumila Hrabala czy Josefa Škvoreckiego.

Bohaterowi towarzyszymy w samotności młodego chłopaka z międzywojnia, dorastającego bez matki, którą zastępować miały oschłe zakonnice w sierocińcu. Jego wojenne losy można przyłożyć jak kalkę do wielu żołnierskich życiorysów. W wojsku próżno szukać namiastki rodziny, bo w marszu na Rosję każdy przyjaciel raczej prędzej niż później musi zginąć. Razem z Maresem przeżywamy bombardowanie Budapesztu, gdzie w jednym z lokali walają się trupy ludzi, którzy jeszcze przed chwilą tańczyli i pili wino. Po wojnie Bernard trafia do komunistycznego więzienia, gdzie po raz kolejny doświadcza samotności. Dziwnym zrządzeniem losu staje się milionerem, ale i to nie daje mu szczęścia.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Plus Minus
Tomasz P. Terlikowski: Adwentowe zwolnienie tempa
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą