„W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów”: Tako rzecze Lem

Autor „Solaris” na początku drogi wykazywał animusz pozytywistyczny, który potem słabł, aż przemienił się w utyskiwanie na rodzaj ludzki.

Publikacja: 05.04.2024 17:00

„W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów”, Stanisław Lem, wybór Wiktor Jaźniewicz. Wydawnictwo Lit

„W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów”, Stanisław Lem, wybór Wiktor Jaźniewicz. Wydawnictwo Literackie

Foto: materiały prasowe

Wiktor Jaźniewicz jest bodaj największym znawcą twórczości Lema, synem oficera polskiego walczącego w kampanii 1939 r. Doktor nauk komputerowych mieszka w Mińsku na Białorusi. Dzieło mistrza propagował głównie na obszarze języka rosyjskiego, teraz wydał w Polsce wybór cytatów z Lema pochodzących z jego dzieł literackich, publicystyki, wywiadów i listów.

Jest tu mój ulubiony cytat z „Powrotu z gwiazd”, czyli opinia o ludzkości rezydenta składnicy zdezelowanych robotów: „Ciastogłowi kwaśną swą fermentację wzięli za wzloty ducha, mięs prucie za historię, środki rozkład odraczające – za cywilizację”. I drugi, z „Kataru”, diagnozujący stan rzeczy na Ziemi: „Wczorajsza niezwykłość staje się dzisiejszym banałem, a dzisiejsza skrajność jutrzejszą normą”. Ludzkości Lem nie kocha: „Osobiście wolałbym, żebyśmy byli w kosmosie sami. To dlatego, że stan zachowania gorszy od ludzkiego uważam za nieosiągalny”. Czasem trafi się opinia na temat uprawianego poletka: „Nic się teraz nie starzeje tak szybko jak przyszłość”. Cytaty pogrupowane są tematycznie, a pod nimi podano źródła; mając od lat kontakt z utworami Lema, widzę, że na początku drogi wykazywał animusz pozytywistyczny, który potem sukcesywnie słabł, aż przemienił się w utyskiwanie na rodzaj ludzki. Zbiór wyszedł obszerny i solenny, co odbyło się kosztem humoru – a Lem był humorystą wytrawnym. Książka zbyt małą próbką reprezentuje go od tej strony, choć w „Dziennikach gwiazdowych” i w „Cyberiadzie” nie brak nadających się do tego zdań.

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Teraz 4 zł za tydzień dostępu do rp.pl!

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Plus Minus
„Ostatnia przysługa”: Kobieta w desperacji
Plus Minus
„Wieczne państwo. Opowieść o Kazachstanie": Władza tłumaczyć się nie musi
Plus Minus
"Nobody Wants to Die”: Retrokryminał z przyszłości
Plus Minus
Krzysztof Janik: Państwo musi czasem o siebie zadbać
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Plus Minus
Olimpijskie boje smutnych panów