Zmarnowane powstanie dekabrystów

195 lat temu dekabrystom zabrakło determinacji, by zabić cara i przejąć władzę. Gdyby odnieśli sukces, historia Rosji mogłaby się potoczyć zupełnie inaczej.

Publikacja: 24.12.2020 07:00

Karl Kollman, „Dekabryści”. Akwarela rosyjsko-niemieckiego malarza, powstała w latach 30. XIX w.,

Foto: Muzeum historyczne w Moskwie

Marcin Łuniewski

Dwa lata przed tragicznymi wydarzeniami na placu Senackim w Petersburgu wzięty rosyjski poeta i dekabrysta Konrad Rylejew intensywnie pracował nad swoim nowym poematem pt. „Wojnarowski". Jego fabuła skupiała się wokół życia ukraińskiego hetmana Iwana Mazepy, który w wizji autora, sprzeciwiając się rządom despotycznego cara, zdradza interesy Rosji i staje po stronie Szwecji. Ostatecznie jego poświęcenie idzie na marne, bo Szwedzi zostają pokonani przez wojska Piotra I. Według Rylejewa Mazepa miał wówczas powiedzieć: „Zmienne są losy i zwodnicza chwała! / Próżno się trudzim nadmierną pracą, / Na próżno męstwo w naszych duszach pała, / Walka skończona, liczyć nie ma na co / Jedna godzina o wszystkim stanowi / Jedna godzina niszczy całe lata" (tłum. W. Syrokomla). Gdy spojrzy się na późniejsze losy dekabrystów, te słowa wyglądają jak złowroga przepowiednia upadku powstania. Spiskowcy w ciągu jednego decydującego dnia zaprzepaścili konspiracyjny wysiłek całych dziewięciu lat.

Pozostało jeszcze 94% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Cannes. Religia kina”, Tadeusz Sobolewski, wyd. Agora

Plus Minus

„Cannes. Religia kina”: Kino jak miłość życia

„Cannes. Religia kina” Tadeusza Sobolewskiego to książka o festiwalu, filmach, artystach, świecie.

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

„5 grudniów”, James Kestrel, tłum. Maciej Szymański, DW Rebis

Plus Minus

„5 grudniów”: Długie pożegnanie

„5 grudniów” to powieść wybitna. James Kestrel po prostu zna się na tym, o czym pisze; Hawaje z okresu II wojny,...

„BrainBox Pocket: Kosmos”, wyd. Rebel.pl

Plus Minus

„BrainBox Pocket: Kosmos”: Pamięć szpiega pod presją czasu

„BrainBox Pocket: Kosmos” pomoże poznać zagadki wszechświata i wyćwiczyć pamięć wzrokową.

„Moralna AI”, Walter Sinnott-Armstrong, Vincent Conitzer, Jana Schaich Borg, przeł. Ewa Łokas, Bogum

Plus Minus

„Moralna AI”: Sztuczna odpowiedzialność

Naukowcy zastanawiają się, jak rozwijać AI, by zminimalizować szkody moralne.

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.