Co pchnęło Niemców lat 30. w stronę radykalizmu?

Wrażenie upokorzenia niegdyś wielkiego narodu w sytuacji kryzysu zagrażającego jego egzystencji, poczucie upodlenia, bezradności i podziałów wewnętrznych pchnęły Niemców do radykalnych działań.

Aktualizacja: 06.10.2016 18:48 Publikacja: 06.10.2016 12:40

30 stycznia 1933 roku – ta data stała się fatalnym punktem zwrotnym w historii Europy. Adolf Hitler

30 stycznia 1933 roku – ta data stała się fatalnym punktem zwrotnym w historii Europy. Adolf Hitler po wygranych wyborach pozdrawia wiwatujące tłumy

Foto: Keystone/Getty Images

W całej Europie katastrofalne pogorszenie się sytuacji gospodarczej doprowadziło do zradykalizowania nie tylko sposobu myślenia o społeczeństwie, ale i działań politycznych. W miarę jak rosły napięcia klasowe, dochodziło do coraz ostrzejszego spolaryzowania polityki. Lewica, podzielona w większości krajów na wzajemnie zwalczające się frakcje umiarkowanych socjalistów i wpatrzone we wzory radzieckie partie komunistyczne, starała się, zwykle z marnym skutkiem, uniemożliwić drastyczne zmiany prowadzące do obniżenia poziomu życia klasy robotniczej. Ostre reakcje lewicy były w niemałym stopniu także odpowiedzią na zagrożenia wynikające z narastającej fali ekstremalnych, antysocjalistycznych ruchów stymulowanych przez prawicę. W praktycznie każdym kraju poza Związkiem Radzieckim Wielki Kryzys przyniósł wzrost poparcia dla ruchów faszystowskich, zmierzających do zniszczenia lewicy i podporządkowania społeczeństwa w myśl wymuszonej jedności narodowej. Im większy był wpływ kryzysu, tym większe prawdopodobieństwo, że duża część populacji zostanie przyciągnięta i zmobilizowana przez skrajną prawicę. Kryzys dotknął największą liczbę obszarów życia społecznego w Niemczech, nic więc dziwnego, że reakcja przybrała tam bardziej ekstremalne formy niż gdziekolwiek indziej w Europie.

Pozostało 91% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
Gość "Plusa Minusa" poleca. Artur Urbanowicz: Eksperyment się nie udał