Po sprzedaniu egzekwowanej należności potrzebna jest klauzula wykonalności

Jeśli w trakcie postępowania egzekucyjnego wierzyciel scedował należność, komornik podejmie egzekucję, dopiero gdy nabywca uzyska akceptację sądu

Publikacja: 24.03.2009 06:48

Po sprzedaniu egzekwowanej należności potrzebna jest klauzula wykonalności

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

Izabela Lewandowska

Tak wynika z [b]uchwały[/b], w której [b]Sąd Najwyższy[/b] rozstrzygnął dwa zagadnienia prawne powstałe na tle konkretnej sprawy [b](sygn. III CZP 4/09)[/b].

Chodziło o dług Izabeli B. wobec spółki akcyjnej CONSULT stwierdzony wyrokiem sądowym. Spółka wszczęła przeciwko niej egzekucję komorniczą, ale przed ściągnięciem należności, na podstawie umowy przelewu, scedowała ją na Bożenę G. Komornik prowadził egzekucję nadal, przekazując ściągnięte kwoty Bożenie G.

Dłużniczka w skardze na czynności komornika domagała się, by sąd stwierdził, że postępowanie egzekucyjne wszczęte przez pierwotnego wierzyciela (cedenta), tj. spółkę CONSULT, uległo umorzeniu z mocy prawa. Zażądała także umorzenia postępowania prowadzonego w tej samej sprawie na rzecz Bożeny G. (cesjonariuszki).

Twierdziła, wskazując jako podstawę art. 788 § 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link], że po przelewie – także gdy doszło do niego po wszczęciu postępowania egzekucyjnego na wniosek pierwotnego wierzyciela (cedenta) – komornik może kontynuować egzekucję przeciwko dłużnikowi, tylko jeśli nabywca wierzytelności (cesjonariusz) uzyskał klauzulę wykonalności na swoją rzecz.

W art. 788 § 1 k.p.c. zapisano, że jeśli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego (jest nim m.in. wyrok sądu, akt notarialny o poddaniu się egzekucji, ugoda sądowa) lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd ma obowiązek nadania klauzuli wykonalności (jest ona warunkiem egzekucji komorniczej) na rzecz lub przeciwko tej osobie, jeśli przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym albo prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

Izabela B. powołała się na [b]uchwałę z 29 października 2004 r. (sygn. III CZP 63/04)[/b], w której SN stwierdził jednoznacznie, że przytoczony przepis ma zastosowanie również, gdy wierzytelność została przeniesiona po wszczęciu postępowania egzekucyjnego. Słowem, że [b]egzekucja może być prowadzona na rzecz nabywcy wierzytelności po uzyskaniu przez niego na podstawie tego przepisu klauzuli wykonalności na swoją rzecz[/b].

Sąd rozpatrujący skargę Izabeli B. uznał jednak za konieczne poddanie tej kwestii jeszcze raz pod rozwagę SN. W nauce prawa bowiem przyjmuje się powszechnie, że zmiana w toku egzekucji osoby wierzyciela albo dłużnika nie powoduje konieczności nadania klauzuli wykonalności w trybie art. 788 § 1 k.p.c. Takie samo stanowisko, choć bezpośrednio w sytuacji, gdy dochodzi do zmiany dłużnika, zajmował SN w swych wcześniejszych orzeczeniach.

Jednakże [b]w uchwale podjętej na tle sprawy Izabeli B. Sąd Najwyższy podtrzymał stanowisko zajęte w uchwale z 29 października 2004 r.[/b]

Wyjaśnił też drugą wątpliwość przedstawioną przez sąd rozpatrujący jej skargę. Stwierdził, że w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c. W myśl tego przepisu zbycie w toku sprawy, po doręczeniu pozwu, rzeczy lub prawa objętych sporem nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść w miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.

Finanse w Firmie Wierzytelności Orzecznictwo Sądów i Trybunałów

Tak wynika z [b]uchwały[/b], w której [b]Sąd Najwyższy[/b] rozstrzygnął dwa zagadnienia prawne powstałe na tle konkretnej sprawy [b](sygn. III CZP 4/09)[/b].