Zwrot akcyzy:kiedy początek wewnątrzwspólnotowej dostawy

Dlatego wniosek o zwrot powinien być złożony przed rozpoczęciem dostawy wynikającej z dokumentu CMR.

Tak orzekł WSA w Poznaniu 16 marca 2011 (III SA/Po 44/11).

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonała wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) opodatkowanych akcyzą, od których na wcześniejszym etapie obrotu podatek ten został zapłacony.

Najpierw wystawiono uproszczony dokument towarzyszący (tzw. UDT), w tym samym dniu spółka złożyła za pośrednictwem poczty wniosek o zwrot zapłaconej akcyzy.  Wniosek dotarł do urzędu dwa dni później, w tym czasie również wystawiono dokument przewozowy CMR potwierdzający transport w ramach dostawy.

Zdaniem organu, który odrzucił wniosek o zwrot akcyzy, spółka złożyła go po terminie, w dniu rozpoczęcia WDT, który organ utożsamił z dniem wystawienia dokumentu UDT.  Spółka odwołała się od jego decyzji, twierdząc, że dokument UDT nie jest wiążący przy określaniu momentu rozpoczęcia WDT. Zdaniem spółki moment ten określa dokument CMR, na którym – w tym wypadku – wskazana jest data późniejsza niż ta widniejąca na dokumencie UDT.

Sąd, do którego ostatecznie trafiła ta sprawa, uchylił zaskarżoną decyzję. W ustnym uzasadnieniu wskazał, że dokument UDT ma na celu kontrolę przepływu towarów i stanowi jedynie wstępną deklarację zamiaru dokonania WDT, tym samym data wskazana w tym dokumencie nie może być uznana za rozstrzygającą o momencie rozpoczęcia WDT. O momencie faktycznego rozpoczęcia dostawy, zdaniem sądu, przesądza treść dokumentu CMR.

Autor jest członkiem zespołu Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Krzysztof Rutkowski, starszy konsultant w Zespole Podatków Pośrednich Deloitte:

Do września 2010 ustawa akcyzowa uzależniała prawo do dochodzenia zwrotu akcyzy od złożenia wniosku jeszcze przed rozpoczęciem dostawy wewnątrzwspólnotowej. W żadnym jednak miejscu nie precyzowała, jaki moment należy uznać za początek realizacji WDT.

Wobec braku stosownych regulacji w komentowanym orzeczeniu sąd trafnie powiązał ten moment z dokumentem CMR, jako potwierdzającym transport (przemieszczenia) wyrobów akcyzowych będących przedmiotem dostawy.

Warto mieć na uwadze, że pojęcie WDT na gruncie przepisów akcyzowych oznacza przemieszczenie wyrobów akcyzowych z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego, przez co właśnie fakt fizycznego transportu powinien stanowić punkt odniesienia dla oceny okoliczności towarzyszących tej dostawie.

Dla transportu z kolei zasadniczym dokumentem jest CMR, powszechnie stosowany w obrocie międzynarodowym list przewozowy, a nie dokument UDT wystawiany przez dostawcę (który niekoniecznie musi być jednocześnie odpowiedzialny za fizyczny transport).

Dokument UDT, choć wymaga wpisania danych przewoźnika, wystawiany jest przez dostawcę, w związku z czym może być sporządzony przed dniem rozpoczęcia fizycznego transportu. Dlatego też, jeżeli dokumenty nie pochodzą z tego samego dnia, przy rozstrzyganiu o dacie rozpoczęcia WDT należy raczej kierować się dokumentem CMR, jako listem przewozowym.

O prawie do zwrotu akcyzy powinno przy tym decydować wykonanie WDT, a nie rygorystycznie pojmowane wymogi formalne. Dlatego ustawodawca usunął z ustawy wymóg, by wniosek o zwrot był złożony przed rozpoczęciem dostawy, uzasadniając zmianę m.in. dążeniem do dostosowania krajowych przepisów do norm unijnych. 1 kwietnia weszła bowiem w życie tzw. nowa dyrektywa horyzontalna (2008/118).

To jednak oznacza, że w okresie od początku kwietnia do końca sierpnia 2010 polskie przepisy przewidywały warunki zwrotu surowsze niż sama dyrektywa. Może to być argument dla podatników, którym w tym okresie odmówiono zwrotu akcyzy wyłącznie ze względu na zbyt późno złożony wniosek.

Zobacz więcej:

» Dobra Firma » Podatki i księgi » VAT i akcyza » Akcyza » Zwrot akcyzy