Sąd stosuje rozporządzenia, jeśli są zgodne z ustawą

Kwestionując zgodność rozporządzenia z ustawami, Trybunał często wyznacza czas na zmianę przepisu, ale sądy od razu powinny odmawiać jego stosowania

Aktualizacja: 17.07.2009 08:23 Publikacja: 17.07.2009 01:31

Sąd stosuje rozporządzenia, jeśli są zgodne z ustawą

Foto: Fotorzepa, Danuta Matloch

Tak wynika z [b]wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lipca 2009 r. (sygn. I FSK 1166/08)[/b].

Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację, z którym wystąpiła Poczta Polska. Wynikało z niego, że w niektórych wypadkach firma nie może uzyskać od nabywcy towarów czy usług potwierdzenia odbioru kopii faktury korygującej. Zdaniem wnioskodawcy nie uniemożliwia to zmniejszenia VAT należnego, bo przepis, który ustanawia ten warunek, okazał się niezgodny z ustawą o VAT oraz konstytucją. Chodzi o nieobowiązujący już dziś § 16 ust. 4 rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. (DzU nr 95, poz. 798). Niezgodność tę potwierdził [b]wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2007 r. (sygn. U 6/06)[/b]. Organy podatkowe nie zgodziły się ze stanowiskiem Poczty. Według nich skoro TK odroczył utratę mocy obowiązującej, to organy podatkowe muszą się do przepisu stosować.

[srodtytul]Sąd jest niezawisły... [/srodtytul]

WSA w Warszawie rozstrzygał sprawę po wyroku TK, ale przed upływem terminu na zmianę przepisów (i przed ich nowelizacją). Sąd zgodził się ze stanowiskiem Poczty i uchylił decyzje organów podatkowych. Podkreślił, że w chwili wydawania interpretacji kwestionowany przepis obowiązywał, bo TK dał rok na jego zmianę. Organy podatkowe musiały więc go stosować. Jednak nie ma wątpliwości, że § 16 ust. 4 rozporządzenia jest niezgodny z konstytucją. Dlatego sąd, wydając wyrok, nie może go uwzględniać. Wynika to z art. 178 konstytucji, zgodnie z którym sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji oraz ustawom.

Izba skarbowa nie dała za wygraną i złożyła skargę kasacyjną. Wskazała na orzecznictwo, które jej zdaniem przemawiało za obowiązkiem zastosowania spornego przepisu przez WSA.

– Taka interpretacja oznaczałaby, że wyrok TK stwierdzający niezgodność przepisu z konstytucją pogarszałby sytuację podatnika. Gdy takie orzeczenie nie zapadło, nie ma przecież wątpliwości, że sąd może odmówić zastosowania przepisu rozporządzenia, który uważa za niezgodny z ustawą. Trudno się więc zgodzić, że po formalnym stwierdzeniu niekonstytucyjności musi go stosować – powiedział Tomasz Bełdyga, reprezentujący podatnika radca prawny z firmy KPMG.

[srodtytul]... i podlega ustawom[/srodtytul]

NSA zgodził się z tymi argumentami i oddalił skargę. Podkreślił, że orzecznictwo różnie rozstrzygało ten problem. Zdaniem sądu trzeba jednak wziąć pod uwagę, że inna wykładnia byłaby nieracjonalna, m.in. dlatego, że wyrok TK pozwala podatnikowi wystąpić z wnioskiem o wznowienie postępowania. Trudno wymagać, aby sądy stosowały zakwestionowane przepisy tylko po to, aby w kolejnym postępowaniu już nie brać ich pod uwagę.

[ramka] [b]Komentuje Tomasz Siennicki, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy [/b] Wyrok NSA potwierdził, że przy wydawaniu wyroku sędziowie mogą pominąć przepis rozporządzenia, który został uznany za niezgodny z ustawami lub konstytucją, nawet jeśli Trybunał wyznaczył jakiś czas na jego zmianę. Taka sytuacja może jednak wystąpić, tylko jeśli zakwestionowana regulacja jest niekorzystna dla podatników. Inaczej nie będą oni przecież składać skarg, powołując się na niekonstytucyjność przepisu. Na ten fakt nie mogą się także powoływać organy podatkowe przy wydawaniu decyzji, bo one muszą stosować rozporządzenie do upływu terminu wyznaczonego przez Trybunał. Dlatego zasady przyjęte w wyroku NSA nie będą miały praktycznego przełożenia dla podatników zwolnionych obecnie z obowiązku stosowania kas fiskalnych albo wykonujących czynności, które są zwolnione z obowiązku ewidencjonowania. Nie należy się więc obawiać, że już w tym roku znikną obecne zwolnienia, chyba że zdecyduje o tym ustawodawca, zmieniając ustawę o VAT.[/ramka]

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora: [mail=k.pilat@rp.pl]k.pilat@rp.pl[/mail][/i]

Tak wynika z [b]wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lipca 2009 r. (sygn. I FSK 1166/08)[/b].

Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację, z którym wystąpiła Poczta Polska. Wynikało z niego, że w niektórych wypadkach firma nie może uzyskać od nabywcy towarów czy usług potwierdzenia odbioru kopii faktury korygującej. Zdaniem wnioskodawcy nie uniemożliwia to zmniejszenia VAT należnego, bo przepis, który ustanawia ten warunek, okazał się niezgodny z ustawą o VAT oraz konstytucją. Chodzi o nieobowiązujący już dziś § 16 ust. 4 rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. (DzU nr 95, poz. 798). Niezgodność tę potwierdził [b]wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2007 r. (sygn. U 6/06)[/b]. Organy podatkowe nie zgodziły się ze stanowiskiem Poczty. Według nich skoro TK odroczył utratę mocy obowiązującej, to organy podatkowe muszą się do przepisu stosować.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara