Zły dług objęty ulgą można sprzedać

Po tej dacie wierzytelność może być sprzedana innej osobie, co nie powoduje po stronie zbywcy obowiązku ponownej korekty kwoty podatku należnego.

[b]Tak orzekł WSA w Warszawie 3 listopada 2010 r. (III SA/Wa 444/10).[/b]

We wniosku o interpretację przepisów spółka wskazała, że świadczy usługi telekomunikacyjne w zakresie telefonii komórkowej jako operator sieci. Zdarza się, że kontrahenci znacznie przekraczają terminy płatności wynikające z wystawionych faktur.

Spółka rozważa skorzystanie z rozwiązań przewidzianych w art. 89a i 89b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link], które dają możliwość zmniejszenia kwoty podatku należnego wykazanego w związku ze sprzedażą kontrahentom, którzy nie uregulowali należności z tytułu tej sprzedaży. Spółka rozpatruje również możliwość sprzedaży wierzytelności, które stały się podstawą zastosowania ulgi, osobom trzecim. Ewentualna sprzedaż nastąpiłaby po skorzystaniu z ulgi.

W 2007 r. spółka uzyskała od organu podatkowego postanowienie potwierdzające jej stanowisko, że zbywając wierzytelności po skorzystaniu z ulgi nie będzie mieć obowiązku ponownego skorygowania kwoty VAT należnego.

1 grudnia 2008 r. wzmiankowane przepisy zostały znowelizowane, wobec czego spółka wniosła o potwierdzenie, że uzyskane przez nią postanowienie nie utraciło mocy wiążącej. W jej ocenie zachowuje moc obowiązującą, gdyż zmiana treści art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT miała jedynie charakter techniczny, co potwierdza analiza procesu legislacyjnego.

Organ podatkowy uznał tę argumentację za błędną.

WSA uchylił interpretację, przyznając rację spółce. Podkreślił, że nie sposób z wykładni gramatycznej art. 89a ust. 1 – 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym po 1 grudnia 2008 r., wywieść, że zbycie wierzytelności, o której mowa w art. 89a ust. 2 pkt 4, jest jednym ze sposobów jej uregulowania. W opinii sądu zbycie wierzytelności po skorzystaniu z ulgi nie wpływa na obowiązek ponownej korekty podatku.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową [/i]

[ramka][b]Komentuje Krzysztof Wilk, starszy menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Zgodnie z przepisami o VAT jednym z warunków skorzystania z ulgi na złe długi jest to, że wierzytelności nie mogą być zbyte.

Niewątpliwie warunek ten dotyczy okresu do momentu wystąpienia w deklaracji podatkowej o korektę VAT należnego z tytułu nieściągalnych wierzytelności. Innymi słowy, jeśli wierzytelność zostanie zbyta (sprzedana, scedowana) innemu podmiotowi, niezależnie od kwoty uzyskanej ze zbycia, wierzyciel nie będzie mógł skorzystać z ulgi na złe długi.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że przepisy kodeksu cywilnego umożliwiają przeniesienie wierzytelności na osobę trzecią (przelew) bez zgody dłużnika, o ile nie jest to sprzeczne z przepisami bądź umową.

Jednocześnie ustawa o VAT wskazuje, że gdy po dokonaniu korekty należność zostanie uregulowana w jakiejkolwiek formie, w całości lub częściowo, wierzyciel odpowiednio zwiększa podatek należny.

Z lektury tych przepisów wynika, że regulacje podatkowe posługują się odmiennymi pojęciami „zbycie” i „uregulowanie” wierzytelności.

Niewątpliwie zakres tych pojęć jest różny, inaczej nie byłoby racjonalne użycie odmiennych sformułowań w jednym artykule. Zbycie w potocznym pojęciu oznacza sprzedanie, odstąpienie czegoś za pieniądze, pozbycie się czegoś, natomiast uregulowanie oznacza zapłatę należności. Zatem tylko z tych przepisów wynika, że zbycie wierzytelności, jeśli nie została ona wcześniej zapłacona w całości lub w części (i to niekoniecznie przez dłużnika), nie powoduje konieczności korekty (zmniejszenia) podatku należnego.

Uregulowanie należności zmienia z zasady sytuację finansową dłużnika poprzez zmniejszenie długu względem pierwotnego wierzyciela, podczas gdy jej zbycie może nie mieć żadnego wpływu na jego sytuację, ponieważ zmienia się jedynie podmiot, który ma prawo żądać zapłaty, podczas gdy wysokość długu pozostaje bez zmian.