pożyczka, lichwa, odsetki, sąd

[b]Sąd Najwyższy w uchwale z 21 stycznia 2011 r. (III CZP 125/10)[/b] uznał, że spółdzielcza kasa utworzona i działająca na podstawie [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/1995_99/DU1996Nr%20%201poz%20%20%202.asp]ustawy z 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (SKOK)[/link] jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 479[sup]2[/sup] § 1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/1900_89/DU1964Nr%2043poz%20296a.asp]kodeksu postępowania cywilnego[/link].

[srodtytul]Liczy się profesjonalizm[/srodtytul]

Przepisy działu IV k.p.c. „Postępowanie w sprawach gospodarczych” (art. 479[sup]1[/sup] – art. 479[sup]78[/sup]) stosuje się w sprawach ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej (art. 479[sup]1[/sup] § 1).

Postępowanie to cechują szczególne rygory formalne obliczone na profesjonalnych uczestników obrotu gospodarczego. Do gospodarczych należą m.in. sprawy o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone (art. 479[sup]36[/sup]– art. 479[sup]45[/sup] k.p.c.).

Według art. 479[sup]2[/sup] § 1 k.p.c. przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Dotychczas nie było zgodności, czy SKOK jest przedsiębiorcą, a to ze względu na zapis art. 3 ust. 2 ustawy z 1995 r., według którego SKOK prowadzi działalność niezarobkową.

Z tego powodu w wielu orzeczeniach sądy administracyjne uznały, że SKOK nie prowadzą działalności gospodarczej. Zarobkowy charakter jest według art. 2 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2010/DU2010Nr220poz1447.asp]ustawy o swobodzie działalności[/link] jednym z kryteriów uznania jej za gospodarczą. W praktyce jednak SKOK zajmują się, i to w szerokim zakresie, działalnością o takim właśnie zarobkowym charakterze.

Do działalności gospodarczej aktywność SKOK zakwalifikował w kilku orzeczeniach Sąd Najwyższy. Nie zajmował się jednak wprost tym, czy SKOK są przedsiębiorcami w rozumieniu art. 479[sup]2[/sup] § 1 k.p.c. i czy w konsekwencji spory z ich udziałem są sprawami gospodarczymi i należą do postępowania odrębnego w tych sprawach.

[srodtytul]Postępowanie odrębne[/srodtytul]

SN miał okazję zająć stanowisko co do tej kwestii w związku z powództwem stowarzyszenia Towarzystwo Lexus przeciwko jednej ze SKOK o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. Sprawy te rozpatruje w I instancji Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Sąd ten nie zgodził się z twierdzeniem SKOK, że nie jest ona przedsiębiorcą, a więc nie może być pozywana w takich sprawach (nie ma legitymacji biernej). Przyznał rację Towarzystwu co do jednego z postanowień stosowanego przez SKOK regulaminu antykryzysowej linii pożyczkowej, uznając je za niedozwolone.

W apelacji SKOK zarzucała przede wszystkim naruszenie art. 479[sup]2 [/sup]§ 1 k.p.c. i art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przez błędne przyjęcie, że jest przedsiębiorcą w świetle tych przepisów, oraz art. 3 ust. 2 ustawy o SKOK wskutek błędnego przyjęcia, że prowadzi działalność gospodarczą.