Jak dla celów VAR udokumentować unijną dostawę

Zgodnie z zasadą otwartego systemu środków dowodowych podatnik ma możliwość przedłożenia innych dokumentów będących dowodami przeprowadzenia dostawy wewnątrzwspólnotowej, w szczególności jednego z dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 11 ustawy.

Tak orzekł WSA w Poznaniu 25 sierpnia 2011 (I SA/Po 470/11).

Spółka zwróciła się do organu podatkowego o interpretację przepisów dotyczących dokumentacji dostawy wewnątrzwspólnotowej (WDT), dającej podstawę do zastosowania zerowej stawki VAT. Wskazała, że wywozi towary z kraju, jednak nie zawsze jest w stanie dostarczyć jeden z wymienionych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT dokumentów to potwierdzających.

Dysponuje jednak wieloma innymi dokumentami, mogącymi stanowić dowód takiej dostawy. Pytała, czy dowodami dostawy wewnątrzwspólnotowej, uprawniającymi do zastosowania zerowej stawki VAT, mogą być wyłącznie dokumenty wymienione w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT czy też możliwe jest również zastosowanie innych dokumentów. W ocenie spółki WDT można potwierdzić także innymi dokumentami, jeśli wskazują one bezpośrednio na fakt jej wykonania.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym, stwierdzając, że dla zastosowania zerowej stawki VAT konieczne jest posiadanie wszystkich dokumentów wskazanych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT. Inne dokumenty nie mogą być środkami dowodowymi.

Sąd podzielił stanowisko spółki i uchylił interpretację. W jego ocenie jeśli spółka nie ma możliwości przedłożenia dokumentów wskazanych w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT, to zgodnie z zasadą otwartego systemu środków dowodowych ma możliwość przedłożenia innych dokumentów będących dowodami przeprowadzenia WDT, w szczególności tych wymienionych w art. 42 ust. 11 ustawy.

Swoje stanowisko poparł uchwałą siedmiu sędziów NSA z 11 października 2010 (I FPS 1/10).

—Michał Osowski współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Anna Wibig, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)

To kolejne z pozytywnych orzeczeń w sprawie dokumentów dających podatnikowi prawo do zastosowania zerowej stawki VAT dla WDT. Wyrok ten wpisuje się już w utrwaloną linię orzeczniczą, przypieczętowaną uchwałą NSA z 11 października 2010. Stanowisko organów podatkowych długo było bardzo restrykcyjne.

W trakcie kontroli kwestionowały one prawo do stawki 0 proc. VAT, jeśli podatnik nie miał oryginału dokumentu przewozowego z podpisem i pieczątką odbiorcy, potwierdzającymi, że otrzymał towary w innym kraju UE.

Tak rygorystyczne stanowisko powodowało, że znacznie wydłużał się czas potrzebny na zgromadzenie wymaganych dokumentów. Często podatnicy spotykali się z niezrozumieniem po stronie kontrahentów unijnych.

W konsekwencji prowadziło to do tego, że musieli naliczać podatek należny w deklaracji i finansować jego koszty do momentu pozyskania żądanych dokumentów, co niekiedy miało znaczący wpływ na płynność finansową. Oczywiste stawało się, że taka interpretacja wymogów wprowadzonych przez ustawodawcę jest niezgodna z zasadą proporcjonalności, będącą fundamentalną zasadą prawa europejskiego.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie w swoich orzeczeniach podkreślał, że w wyborze środków dla realizacji celów określonych przez dyrektywy (w tym wypadku zapobieganie oszustwom podatkowym) państwa członkowskie nie powinny wykraczać poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tych celów.

Uchwała NSA była bardzo potrzebna dla znormalizowania tej sytuacji. Sąd jednoznacznie wskazał, że dowody, o których mowa w art. 42 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, nie mają charakteru bezwzględnie obligatoryjnych, lecz jedynie dowodów względnie obowiązujących.

Oznacza to, że podatnik powinien co do zasady nimi dysponować, lecz w razie ich braku lub braku pewnych danych na dokumentach wymaganych tymi przepisami – co czyni je niepełnowartościowymi dowodami dla wykazania dowodzonej okoliczności – może ona być udowodniona również innymi dowodami, określonymi w art. 42 ust. 11.

NSA wskazał, że powinny to być dowody, które mają formę dokumentów. Warto pamiętać o tej uchwale, zdarza się bowiem, że niekiedy organy podatkowe mimo wszystko nadal żądają od podatników posiadania dowodów, o których mowa w art. 42 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, a dopiero gdy one nie dowodzą wywozu, dopuszczają możliwość potwierdzenia WDT innymi dokumentami.

Stawki Vat WDT Finanse w Firmie Orzecznictwo Sądów i Trybunałów

Tak orzekł WSA w Poznaniu 25 sierpnia 2011 (I SA/Po 470/11).

Pozostało 93% artykułu