Michał Romanowski: Koronawirus zainfekował umowy przekształcając je w umowy dławiące

Umowa nie może dławić jednej ze stron, czyli daję abyś dał.

Aktualizacja: 07.07.2020 17:17 Publikacja: 07.07.2020 14:36

Michał Romanowski: Koronawirus zainfekował umowy przekształcając je w umowy dławiące

Foto: Adobe Stock

Zamrożenie przez rząd gospodarki motywowane zwalczaniem koronawirusa zainfekowało umowy zawierane przez uczestników obrotu profesjonalnego. Maseczki, gumowe rękawiczki i izolacja nie pomogą. Infekcja koronawirusem oznacza, że jedna ze stron umowy ponosi straty. Są to straty, wywołane okolicznościami niemożliwymi do przewidzenia przy zawieraniu umowy. Kto ten koszt powinien ponieść? Państwo zamrażając gospodarkę w dobrej wierze dokonało najdalej idącej ingerencji w reguły wolnego rynku. Pozostawiając problematykę roszczeń przedsiębiorców wobec Państwa (jest to złożona kwestia wobec faktu, iż nie wprowadzono w Polsce stanu wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej), chciałbym skoncentrować się na odpowiedzi na pytanie czy umów zawartych w innej rzeczywistości rynkowej należy dotrzymywać. Fundamentem prawa umów jest zasada pacta sunt servanda (umów należy dotrzymywać), której zrozumienie wydaje się niskie. Jej znaczenie prymitywizuje się. Parafrazując paremię dura lex sed lex (twarde prawo, ale prawo) sprowadza się ją do zasady dura pactum sed pactum (twarda umowa, ale umowa). Jeżeli tak, to oznaczałoby to przyzwolenie na funkcjonowanie umów dławiących, gdzie wskutek okoliczności takich jak COVID-19 jedna ze stron wykonująca swoje świadczenie skazuje się na bankructwo, a druga strona mając wiedzę o tym przeprowadza bezwzględną egzekucję swoich uprawnień wobec drugiej strony nie bacząc na skutki z tym związane. Otoczenie w jakich umowa jest zawierana może i ulega raz na kilkadziesiąt lat nadzwyczajnej zmianie z powodu czynników, na które żadna ze stron nie miała wpływu.

Pozostało 88% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Aktywni w pracy, zapominalscy w sprawach ZUS"
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Podatkowe łady i niełady. Bez katastrofy i bez komfortu"
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Marcin J. Menkes: Ryzyka prawne transakcji ze spółkami strategicznymi