Prezydent RP na wniosek prezesa Narodowego Banku Polskiego skierował do parlamentu projekt zmiany ustawy o usługach płatniczych. Projekt uzyskał pozytywną opinię Europejskiego Banku Centralnego, w toku prac legislacyjnych został przyjęty przez Sejm, a ostatnio – z nielicznymi poprawkami – także przez Senat.

Projekt przewiduje zasadę, że nie będzie można uzależniać zawarcia umowy o świadczenie usługi lub sprzedaży towaru, której stroną jest konsument, od dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej ani też odmawiać przyjęcia zapłaty od konsumenta w emitowanych przez NBP banknotach lub monetach. Wyjątki są nieliczne i ograniczają się do zapłaty: w ramach działalności prowadzonej w internecie, w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu, w trakcie imprezy masowej (jeżeli zamieszczono stosowną informację w regulaminie tej imprezy) oraz jeśli wartość jednorazowej transakcji nie będzie większa niż przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku w III kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa GUS (tj. obecnie 5370,64 zł). Przedsiębiorca sprzedający towar lub usługę nie może ponadto nakładać ani pobierać żadnych dodatkowych opłat za przyjmowanie zapłaty gotówką ani różnicować ceny w zależności od formy zapłaty.

Czytaj więcej

Będzie obowiązek przyjmowania zapłaty w gotówce - projekt prezydenta Andrzeja Dudy

Nowe przepisy z pewnością wychodzą naprzeciw osobom, które nie posiadają instrumentów umożliwiających zapłatę bezgotówkową (bo np. są za młode bądź mają długoletnie przyzwyczajenia) lub osobom, które nie ufają innym sposobom płacenia za zakupy. Uwzględnia także sytuacje kryzysowe, takie jak choćby pandemia Covid-19, podczas których akceptowanie wyłącznie kart płatniczych w punktach sprzedaży detalicznej lub punktach usługowych może mieć krytyczny wpływ na sytuację osób starszych bądź niepełnosprawnych, które płacą gotówką za żywność bądź leki.

Nowe rozwiązanie w obecnej formie zdaje się jednak pomijać możliwość ograniczenia form płatności gotówką ze względów bezpieczeństwa (np. zapłata w punktach sprzedaży nocnej, w której większe jest prawdopodobieństwo kradzieży) lub higienicznych (np. w punktach małej gastronomii, w których żywność przygotowywana jest przez osobę przyjmującą zapłatę).

Autor jest radcą prawnym

Etap legislacyjny: przed uchwaleniem przez Sejm