Szwecja - nagroda dla rapera oskarżonego o porwanie

Artysta Yasin Abdullahi Mahamoud, znany jako Yasin Byn zdobył najwyższe muzyczne laury szwedzkiego radia P3Guld. Nagród nie mógł jednak odebrać, ponieważ siedział w areszcie. Ceremonię rozdania P3 Guld emitowała również telewizja publiczna.

Yasina, gwiazdę rapu, aresztowano w noc sylwestrową z podejrzeniem o przygotowanie porwania znanego szwedzkiego artysty. Z protokołu postępowania wstępnego wynika, że rolą Yasina miało być zwabienie ofiary do studia muzycznego, by ją potem stamtąd uprowadzić. Do tego nie doszło, bo tego dnia roiło się na sztokholmskich ulicach od policji i z akcji zrezygnowano. Artystę porwali jednak członkowie siatki kryminalnej dwa tygodnie później. Okaleczyli artystę nożem na twarzy, tułowiu i nogach. Domagali się od niego haraczu i obrabowali go z rolexa oraz dwóch złotych łańcuchów o łącznej wartości 55 tys. euro. Wsadzili mu na szyję kaganiec i zmusili do włożenia stringów, po czym zrobili mu zdjęcia, które zamieścili w internecie. Według aktu oskarżenia, lider siatki przestępczej z Varby planował także zdetonowanie bomby przed budynkiem, w którym mieszka mama uprowadzonego artysty. Ze względu jednak na patrol policyjny przed domem zdecydowano z eksplozją poczekać. W akcji porwania nie brał udziału ogłoszony artystą roku 23-letni Yasin Byn, który ma somalijskie korzenie.

Yasin to jedna z 30 osób, których proces właśnie ruszył w sądzie rejonowym w Sztokholmie. Artysta jest oskarżony o planowanie porwania lub jego przygotowanie. Jego działanie miało odegrać kluczową rolę, by „umożliwić wykonanie czynu". Pozostałym oskarżonym, członkom siatek kryminalnych przedstawiono zarzuty usiłowania zabójstwa, porwania, rabunku, szczególnie poważnego łamania prawa narkotykowego i prawa o posiadaniu broni oraz detonacji ładunku wybuchowego.

Podczas przesłuchań popularny raper zachował milczenie, odpowiadając: „bez komentarza", całe 186 razy.

Policja wskazuje Yasina jako jednego z członków kryminalnej siatki Shottaz, albo przynajmniej mającego z nią silne powiązania. W rozrachunkach Shottaz z rywalizującym przestępczym ugrupowaniem zginęło od kuli 10 osób.

W 2018 r. artysta został skazany za nielegalne posiadanie broni na dwa lata i trzy miesiące więzienia. Praktykowane w Szwecji wypuszczenie na wolność po odsiedzeniu dwóch trzecich kary przesunięto w jego przypadku o 25 dni z powodu złego zachowania za murami.

Był także aresztowany na przełomie 2019 i 2020 r. z podejrzeniem zabójstwa, ale zwolniono go z powodu braku dowodów. Niedługo po tym popularny raper twierdził w jednym z wywiadów, że życie kryminalne to już przeszłość.

Wyróżnienie go muzyczną nagrodą wywołało oburzenie i debatę, że w Szwecji gloryfikuje się rapera, który siedzi w areszcie.

„Zastanawiam się, czy nie obrabować paru banków, to może będę mógł zdobyć laury P3Guld w przyszłym roku" – komentował żartobliwie piosenkarz Thomas Di Leva. Była minister ubezpieczeń społecznych Annika Strandhäll określiła nagrodę jako „zupełnie niezrozumiałą", a Torbjörn Hallö z Konfederacji Szwedzkich Związków Zawodowych opiniował, że Szwedzi mają tendencję do romantyzowania gangsterskiej muzyki i gangsterskich czynów, jeżeli rozgrywają się one na przedmieściach.

Gdyby Yasin wychowywał się w dobrej dzielnicy i terroryzował szefów szwedzkiego radia i ich rodziny, nigdy nie otrzymałby tej nagrody, tweetował Hallö. „Ponieważ jednak oddaje się marnowaniu życia imigranckiej klasie robotniczej na przedmieściu, dostrzega się w tym silną narrację" – podkreślał.

Swojej pozycji broni radio. Anna-Karin Larsson, redaktor muzyczna radia, tłumaczy, że dla nich ważniejsze niż osoba artysty jest dzieło. „Nagradzamy muzykę, a nie chwalimy jego osoby"– powiedziała. Nie wszystkich się jednak mierzy tą samą miarką. W ubiegłym roku bowiem nagrodą radiową P3 Guld i wyróżnieniem szwedzkiego przemysłu fonograficznego Grammis uhonorowano rapera Z.E. (wł. Józefa Wojciechowicza, polsko-romskiego pochodzenia). W 2017 r. raper odsiedział karę więzienia za poważną kradzież, ale splendory dla niego wcale nie spowodowały podobnych kontrowersji.