Spółki komandytowo-akcyjne: fiskus korzystniej niż sąd

Najnowsze stanowisko NSA znowu skomplikowało sytuację akcjonariuszy spółek komandytowo-akcyjnych – pisze doradca podatkowy.

Publikacja: 21.11.2012 08:28

Red

Nieczęsto się zdarza w prawie podatkowym, że to minister finansów oraz urzędy i izby skarbowe są gwarancją stabilności prawa dla podatników. Jeszcze rzadziej się zdarza, aby minister finansów przyjął niekorzystną dla siebie wykładnię przepisów, kierując się uchwałą NSA, po to aby zakończyć liczne spory, odciążając i swój aparat urzędniczy i przedsiębiorców.

Lektura uzasadnienia ostatniego wyroku NSA (orzeczenie z 23 października br., sygn. II FSK 382/11) skłania do refleksji, że podatnicy w takich sytuacjach nie mogą nawet polegać na uchwale w analogicznej sprawie. Chociaż w tej sprawie fiskus nie toczy już zbędnych sporów i uznał ją za zamkniętą.

Wszystko zaczęło się od uchwały NSA z 16 stycznia 2012 r. (sygn. II FPS 1/11). Oparta została na słusznym i zgodnym z Konstytucją założeniu, że skoro obowiązujące prawo, tj. kodeks spółek handlowych, uznaje, że dane prawo majątkowe w postaci zysku nie jest należne podatnikowi, akcjonariuszowi SKA, to nie można go opodatkować. Nie można bowiem opodatkować podatnika, który w świetle prawa nie ma na własność ani nie jest mu należne dane prawo majątkowe.

Mając na uwadze pewność prawa oraz równe traktowanie osób fizycznych i prawnych nie pozostawił w tej sprawie żadnych wątpliwości minister finansów (interpretacja ogólna z 11 maja 2012 r., nr DD5/033/1/12/KSM/DD-125).

Niestety ten słuszny pogląd, mimo uchwały, nie zawsze jest podzielany przez sam NSA. Niedawny wyrok tego sądu zdaje się szukać jeszcze innego rozwiązania. W jego uzasadnieniu NSA wskazał, że sąd pierwszej instancji „nie wziął również pod uwagę, że z treści przepisów (...) art. 8 ust. 1 ustawy podatkowej może wypływać wniosek, iż dochodem wspólnika spółki osobowej jest, wynikająca z prawidłowo prowadzonych ksiąg, przypadająca na niego część przychodów spółki i w tej samej proporcji przypadająca część kosztów uzyskania przychodów".

W całkowitej sprzeczności z tym stwierdzeniem stoją wszystkie zapadłe w 2012 r. wyroki WSA, NSA oraz uchwała NSA. Jednolicie bowiem do tej pory wszystkie sądy twierdzą, że skoro powstanie przychodu akcjonariusza jest wyłącznie rezultatem uchwały o wypłacie zysków, to akcjonariusz nie wykazuje u siebie żadnych przychodów ani kosztów, które powstają na bieżąco w SKA. Co więcej wszystkie sądy słusznie twierdzą, że akcjonariusz nie ponosi żadnych kosztów, a opodatkowana jest cała otrzymana przez niego dywidenda, więc przychód równa się dochodowi.

Niestety, takie działania jak wyrok z 23 października spowodują spadek znaczenia uchwałodawczej działalności NSA. W wielu sprawach, gdzie zapadły lub zapadną uchwały podatnicy i izby skarbowe mogą niejako automatycznie wnosić kasacje do NSA, gdyż każdy może liczyć, że w jego sprawie zapadnie odmienny wyrok. Również niesie to ze sobą dezorientację WSA w całej Polsce, gdyż każda uchwała NSA wcale nie musi być dla nich istotną wskazówką do interpretacji przepisów.

Pamiętajmy jednak, że interpretacja ogólna ministra finansów zgodnie z ordynacją podatkową daje ochronę wszystkim podatnikom w Polsce, którzy są lub będą akcjonariuszami SKA.

Autor jest doradcą podatkowym, radcą prawnym, partnerem w kancelarii Kolibski Nikończyk Dec i Partnerzy

Nieczęsto się zdarza w prawie podatkowym, że to minister finansów oraz urzędy i izby skarbowe są gwarancją stabilności prawa dla podatników. Jeszcze rzadziej się zdarza, aby minister finansów przyjął niekorzystną dla siebie wykładnię przepisów, kierując się uchwałą NSA, po to aby zakończyć liczne spory, odciążając i swój aparat urzędniczy i przedsiębiorców.

Lektura uzasadnienia ostatniego wyroku NSA (orzeczenie z 23 października br., sygn. II FSK 382/11) skłania do refleksji, że podatnicy w takich sytuacjach nie mogą nawet polegać na uchwale w analogicznej sprawie. Chociaż w tej sprawie fiskus nie toczy już zbędnych sporów i uznał ją za zamkniętą.

Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Aktywni w pracy, zapominalscy w sprawach ZUS"
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Podatkowe łady i niełady. Bez katastrofy i bez komfortu"
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Marcin J. Menkes: Ryzyka prawne transakcji ze spółkami strategicznymi