Podstawowe korzyści z APA
Dla przypomnienia, APA to rodzaj decyzji kończącej postępowanie wszczęte na wniosek podmiotu (podatnika), w ramach której właściwy organ (szef Krajowej Administracji Skarbowej) uznaje porównywalność istotnych warunków w transakcji realizowanej pomiędzy podmiotami powiązanymi z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty względem siebie niezależne, oraz potwierdza prawidłowość wyboru stosowania metody ustalania cen transferowych w tych warunkach.
Główną korzyścią płynącą z uzyskania decyzji APA jest eliminacja ryzyka podatkowego w zakresie cen transferowych. Dodatkowo, w przypadku porozumień dwustronnych i wielostronnych, z uwagi na honorowanie rozstrzygnięcia przez zaangażowane zagraniczne administracje podatkowe właściwe dla powiązanego kontrahenta, poza eliminacją ryzyka podatkowego podatnik może zyskać również bezpieczeństwo w sferze podwójnego opodatkowania dochodów. Ponadto transakcje objęte decyzją APA są zwolnione z obowiązku obejmowania ich dokumentacją cen transferowych. Niezależnie jednak od tego podstawowym walorem tego instrumentu jest zastąpienie reguł kontroli ideą negocjacji i wzajemnego porozumiewania się oraz na końcu uzyskanie gwarancji zgodności prowadzonych rozliczeń z zasadą ceny rynkowej.
Przyczyny zainteresowania
Dynamiczny wzrost liczby wniosków, który obserwowany jest już od roku 2018, wynika głównie z faktu, że poza bezpieczeństwem podatkowym w zakresie cen transferowych transakcje objęte decyzją APA, w tym decyzją wydaną w następstwie projektowanej procedury uproszczonej – uAPA, są wyłączone spod limitu rozpoznawalności kosztów usług, opłat i należności ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, o którym mowa w art. 15e ustawy CIT. Co więcej, w projekcie „wykonano ukłon" w stronę podatników i aktualnie procedowane przepisy pozwolą na wyłączenie spod limitów wynikających z art. 15e ustawy CIT również kosztów poniesionych w roku podatkowym poprzedzającym rok złożenia wniosku wszczynającego odpowiednią procedurę.
Nie bez znaczenia jednak dla podejmowania decyzji o sięgnięciu po APA jest aktywność organów kontrolnych w obszarze cen transferowych. Tendencja wzrostowa w kwocie doszacowań oraz liczba zakończonych kontroli w ostatnich latach wpływa na zwiększenie atrakcyjności APA jako polisy na rosnące ryzyko kontroli w przedmiocie cen transferowych, które tylko w roku 2018 kończyły się ustaleniami na średnim poziomie 7,5 mln zł. Tendencja wzrostowa w kwocie średnich ustaleń kontroli podmiotów powiązanych powinna zostać utrzymana, jeśli weźmie się pod uwagę coraz większy zasób informacji o podatniku (dostęp do specjalistycznych baz, nowy standard raportowania TP - R), doskonalenie kadr kontrolujących ceny transferowe oraz przyświecającą ideę „uszczelniania systemu podatkowego".
Możliwość sięgnięcia po porozumienie
Przygotowywana ustawa wprowadza szereg korzystnych zmian w zasadach wnioskowania o APA oraz przede wszystkim przewiduje możliwość uzyskania decyzji w ramach procedury uproszczonej, co korzystnie wpłynie na dostępność omawianych instrumentów. Uzyskanie decyzji uAPA zgodnie z założeniami ma trwać jedynie trzy miesiące. Decydując się jednak na wariant uproszczony, warto mieć na względzie, że procedura ta, choć szybka i tania (zgodne z założeniami opłata za wniosek ma wynosić jedynie 20 000 zł), nie daje bezpieczeństwa podatkowego na takim poziomie jak uzyskanie decyzji w ramach regularnej procedury APA. Przy podjęciu decyzji, w zakresie wnioskowania o uprzednie porozumienie cenowe, w tym o wyborze optymalnego wariantu wnioskowania, pomocny może się okazać wydany w maju bieżącego roku raport pt. „Procedura APA: narzędzie efektywnego zarządzania ryzykiem podatkowym w nowej rzeczywistości cen transferowych". Na łamach raportu omówiono w sposób szczegółowy zasady wnioskowania i postępowania w ramach APA oraz przybliżono zasady wnioskowania w ramach projektowanej procedury uAPA, przedstawiono szczegółowe statystyki rozpatrzonych i złożonych wniosków oraz dokonano statystycznego porównania krajowych realiów procesu APA na tle innych państw. Ponadto w raporcie przedstawiono również szczegółowe dane oraz trendy w zakresie kontroli cen transferowych. Raport został opracowany przez praktyków na podstawie danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów, a wnioski płynące z lektury części poświęconej kontrolom cen transferowych potwierdzają metaforyczną „przemianę fiskusa rybaka w fiskusa myśliwego".
Autor jest menedżerem projektu TP w CRIDO
