Teresa Czerwińska: Bez cyfryzacji nie będzie zielonych innowacji

Innowacje będą kluczem do osiągnięcia przez Unię Europejską neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 roku i przełożą się na większą konkurencyjność europejskich firm. Dlatego tak ważne jest wspieranie zarówno przedsiębiorców, jak i innych podmiotów we wdrażaniu rozwiązań cyfryzacyjnych, by następnie mogły przystąpić do wprowadzania zielonych innowacji, które wzmocnią ich pozycję na rynku i pozytywnie wpłyną na ich rozwój.

Cyfrowa odporność na kryzys

W dobie dręczących nas kryzysów okazało się, że najlepiej przygotowane do działania w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu są firmy wykorzystujące technologie cyfrowe. Przedsiębiorstwa, które zainwestowały w handel elektroniczny, chmurę obliczeniową, sztuczną inteligencję, zaawansowaną robotykę, duże zbiory danych lub drukowanie przestrzenne, dużo lepiej radziły sobie na rynku w czasie pandemii Covid-19, wojny w Ukrainie, a nawet w czasie kryzysu finansowego zapoczątkowanego w 2008 r. To właśnie te firmy były w stanie szybciej podejmować decyzje, miały wyższy poziom satysfakcji klientów, niższe koszty operacyjne i większy zasięg na globalnym rynku.

Tymczasem tylko połowa firm w Unii Europejskiej dokonuje inwestycji w technologie cyfrowe. Jedną przyczyną jest fakt, że borykają się z brakiem pracowników z kompetencjami cyfrowymi, a drugą – brak finansowania na rozwój infrastruktury cyfrowej, która przez niektóre instytucje finansowe nie jest traktowana jako innowacja.

Instytucje finansowe w Unii Europejskiej muszą być gotowe na podejmowanie większego ryzyka w zakresie finansowania technologii cyfrowych, gdyż wymogiem czasów jest wdrożenie i rozwój infrastruktury cyfrowej – od małych miasteczek po wielkie metropolie.

Cyfryzacja nie tylko leży u podstaw rozwoju innowacyjności, ale też w znacznym stopniu rozwija inkluzywność i pomaga zarówno obywatelom, jak i podmiotom gospodarczym włączyć się do nowoczesnej, dynamicznie rozwijającej się gospodarki. W przypadku małych firm rozwój cyfryzacji może oznaczać być albo nie być.

Grupa EBI jest instytucją, która widzi te potrzeby i ma odpowiednie finansowanie, by wspierać firmy we wdrażaniu cyfryzacji i innowacyjnych rozwiązań. I o tym grono ekspertów będzie dyskutować na pierwszym forum Grupy EBI, które odbędzie się 27–28 lutego w Luksemburgu. Prelegenci wymienią poglądy na temat takich kwestii, jak dekarbonizacja, zmiana klimatu, cyfryzacja i innowacje. Podstawą debaty będą najnowsze badania departamentu ekonomicznego EBI, który 28 lutego opublikuje swoją kolejną coroczną edycję raportu dotyczącego inwestycji. Innowacje i cyfryzacja będą na naszym forum głównym tematem dyskusji – i powinny nim być w salach posiedzeń każdego zarządu.

Wszyscy jesteśmy skomunikowani

Trwa właśnie największa w historii transformacja cyfrowa. Samochody elektryczne jeżdżą lub wkrótce będą jeździć same. Większość informacji przechowywana jest w chmurze. Drony dostarczają produkty w energooszczędny sposób, a wkrótce być może będą nas też zabierać na krótkie wycieczki, przy mniejszym zużyciu paliwa kopalnego.

Smartwatche monitorują nasze zdrowie w każdej minucie dnia. W Afryce bankowość mobilna i satelitarne łącza internetowe umożliwiają ludziom w odległych wioskach otwieranie rachunków bankowych i zaciąganie pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz uzyskanie niezależności. To oczywiste, że innowacje cyfrowe stanowią istotną część rozwiązania naszych największych problemów.

Zapewnienie wszystkim możliwości korzystania z technologii wymaga zmian gospodarczych i społecznych. Szacuje się, że na całym świecie 3 mld ludzi nigdy nie korzystało z internetu ani nie przeglądało zasobów sieci.

Europejski Bank Inwestycyjny podchodzi priorytetowo do finansowania mobilności i łączności cyfrowej w Europie i poza nią, dążąc w szczególności do doprowadzenia szybkich połączeń światłowodowych do większej liczby domów i biur.

Kwestia ta była szczególnie ważna podczas pandemii – wiele osób pracowało wtedy z domu, a dzieci uczestniczyły w lekcjach w trybie online. Tylko w 2022 roku dzięki finansowaniu z Grupy EBI 6,6 mln nowych abonentów dołączyło do sieci 5G.

Zielone i cyfrowe rozwiązania: początek innowacyjności

Szacuje się, że nie opracowano jeszcze 50 proc. rozwiązań technicznych niezbędnych do walki z globalnym ociepleniem bądź że technologie te są jeszcze w powijakach. Należy intensywnie inwestować, aby wyprowadzić innowacyjne technologie poza etap testów.

W ubiegłym roku Europejski Bank Inwestycyjny przeznaczył 18 mld euro na innowacje, w tym na szkolenia z zakresu umiejętności cyfrowych. Mimo to niski poziom inwestycji w innowacje i umiejętności cyfrowe hamuje rozwój europejskich gospodarek. Jeśli zwiększymy inwestycje w innowacje, będziemy lepiej przygotowani na przyszłość i bardziej samodzielni w razie kryzysu.

Sieci 5G są nawet o 90 proc. bardziej energooszczędne w porównaniu ze swoimi poprzednikami – zużywają mniej energii elektrycznej i mają większą prędkość. Kamery drogowe i analizy danych o ruchu pojazdów zmniejszają korki w dużych miastach, co przekłada się na mniej wypadków, mniejsze zużycie paliwa i większe bezpieczeństwo ludzi.

Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom cyfrowym turbiny wiatrowe pracują z maksymalną wydajnością i rzadziej wymagają napraw lub ponoszą mniejsze straty energii, gdyż technicy zdalnie monitorują konserwację za pomocą sieci internetowej i wykorzystują drony do badania potencjalnych problemów.

Z kolei w zaawansowanym cyfrowo rolnictwie maszyny łączą się z internetem, aby uzyskiwać informacje o warunkach glebowych, pogodzie i dostępności nasion, dzięki czemu produkcja żywności jest bardziej wydajna i generuje mniej odpadów.

Dlatego musimy zaoferować większą pomoc przedsiębiorcom i naukowcom odkrywającym technologie, o jakich teraz jeszcze nawet nie myślimy. Właśnie w ten sposób opracujemy rewolucyjne produkty, które powstrzymają globalne ocieplenie i polepszą jakość naszego życia.