Gazprom potrzebuje Europy

[b]Rz: Panuje opinia, że największe rosyjskie firmy paliwowe – Łukoil, Rosnieft czy Gazprom – realizują politykę Kremla. Czy pan się z tym zgadza?[/b]

[b]Michaił Krutichin[/b]: Myślę, że jest odwrotnie. Rosyjska polityka jest nakierowana na realizację celów największych firm lojalnych wobec władz.

[b]Gazprom co rusz straszy Europę, że jeśli nie będzie kupowała gazu na jego warunkach, skieruje go do krajów Azji. Czy to w ogóle możliwe?[/b]

Ostatnio szef Gazpromu Aleksiej Miller mówił, że jednakowe znaczenie dla koncernu mają Europa i Chiny i planuje podobnej wielkości dostawy. Dla mnie to blef. Europa będzie głównym rynkiem jeszcze wiele lat, bo Chiny nie są gotowe i nie są w stanie zapłacić tak wysokiej ceny za rosyjski gaz jak odbiorcy europejscy. Od 2004 r. trwają rozmowy z Pekinem o cenie gazu. Bez efektów. Wobec zamknięcia dla rosyjskiego gazu rynku USA tym większego znaczenia nabiera utrzymanie odbiorców w Europie.

[b]Ale Europa zauważyła już rok temu, że płaci za drogo za rosyjski gaz, i nie zamierza tego robić dalej. Kolejne firmy, po tych z Niemiec, Włoch i Turcji, żądają obniżek. Chce tego też PGNiG. Gazprom się zgodzi?[/b]

[wyimek]Chiny nie są gotowe i nie są w stanie zapłacić tak wysokiej ceny za rosyjski gaz jak odbiorcy europejscy[/wyimek]

Koncern jest w niekomfortowej sytuacji. Oferuje drogi gaz, a wiadomo, że konkurencyjne dostawy są z Algierii i z Kataru. Gazprom otrzymuje coraz więcej wniosków o obniżkę ceny. I obniża. Wygląda na to, że tak będzie nadal.

[b]Gazprom i rosyjskie władze liczą, że już za dwa lata gaz zdrożeje i sytuacja cenowa szybko wróci do normy sprzed kryzysu. Czy słusznie?[/b]

Firma najpierw prognozowała, że ceny gazu w dostawach spotowych (bieżących) i na giełdach Europy Zach. zrównają się z tymi w długoterminowych kontraktach w 2012 r., potem mówili o 2013 r. Ale ja zgadzam się z opiniami ekspertów, że różnica utrzyma się znacznie dłużej, nawet do 2025 r.

[b]Gazprom zapowiada, że będzie realizował gigantyczny program inwestycyjny, na który potrzebuje 20 mld dol. rocznie. To realny plan?[/b]

Zarząd koncernu rozważa ograniczenie inwestycji, bo nie ma dość środków. Szacuje się, że może wygospodarować z własnych środków tylko ok. 35 proc. potrzebnej kwoty.

[b]Czy to znaczy, że budowa gazociągu South Stream przez Morze Czarne do Europy Południowej nie dojdzie do skutku?[/b]

Koncern może mieć problem z jego finansowaniem. Trasa gazociągu biegnie przez kraje, które dotknął kryzys. To zupełnie inny projekt niż Nord Stream, w którym rosyjski koncern ma wsparcie Niemiec. To tylko pomysł Gazpromu i nie ma poparcia UE. Dlatego znacznie trudniej będzie zorganizować jego finansowanie.

[b]Jak pan ocenia szanse Gazpromu na przejęcie kontroli nad gazociągami ukraińskimi? Koncern forsuje w tym celu pomysł powołania joint venture z ukraińskim Naftohazem.[/b]

To na razie tylko teoretyczna możliwość. Obie firmy rozmawiają, ale nie ma żadnych decyzji ani harmonogramu utworzenia spółki. Dlatego sceptycznie oceniam ten plan.

[b]Gazprom kończy z upustami dla krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Chce, by Białoruś płaciła rynkową cenę za gaz. Czy Mińsk się zgodzi?[/b]

Białoruś nie ma możliwości, by płacić tak wysoką cenę za gaz z Rosji. Dlatego rozmowy Gazpromu z władzami w Mińsku są trudne. Białoruś ma argumenty. Ceny dla Europy spadają i rozważa ona możliwość sprowadzenia surowca w przyszłych latach z innych krajów, np. po zbudowaniu terminalu LNG – z Polski.