Utrzymanie równowagi jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania i rozwoju społeczeństwa. Dość abstrakcyjne pojęcie równowagi ma bezpośrednie przełożenie na politykę i dlatego zasługuje na szczególną uwagę w okresach „burzy i naporu", gdy nasilają się obawy przed wystąpieniem kryzysu.
Najważniejsze jest uświadomienie sobie całościowego charakteru równowagi. Jej społeczne i ekonomiczne aspekty splatają się w jedną, wzajemnie uwarunkowaną całość. Równowaga społeczna opiera się przede wszystkim na aspiracjach i ich spełnieniu. Dopiero frustracja licznych i wpływowych grup prowadzi do zachwiania mechanizmów samoregulacji w społeczeństwie. Zagrożenie narasta w momencie, gdy niezadowoleni przestają akceptować wspólne reguły gry. Jeśli ich wystąpienia nie znajdą przeciwwagi, to system społeczno-ekonomiczny traci przewidywalność i sterowność. Historycy i socjologowie polityki często formułują tezę, że taka sytuacja rewolucyjna pojawia się wówczas, gdy po dłuższym okresie poprawy społecznego bytu następuje załamanie nastrojów.
Przywrócenie równowagi może się dokonać przez doraźny transfer zasobów ekonomicznych ku kontestującym grupom albo przynajmniej przez zahamowanie i odwrócenie niekorzystnych dla nich tendencji na rynku oraz stworzenie wiarygodnej perspektywy poprawy sytuacji. W takich okolicznościach trudno się dziwić oportunizmowi rządzących, którzy – ku zgorszeniu „czystych" ekonomistów – ratują równowagę społeczną kosztem ekonomicznej. Ta strategia ma jednak swoje oczywiste ograniczenia, związane z wiarygodnością kredytową państwa i zbliżonych podmiotów.
Świadome prowadzenie polityki oznacza odejście od optyki „strasznych mieszczan" Tuwima, którzy wszystko widzą osobno, i łączne monitorowanie równowagi społecznej i ekonomicznej. Wymaga opracowania wskaźników równowagi oraz stworzenia wskaźnika syntetycznego mierzącego równowagę społeczno-ekonomiczną. Dzięki nim możliwe będą bardziej precyzyjne prognozowanie sytuacji i ewentualne działania wyprzedzające.
Kiedy w drugiej połowie lat 60. XX w. w gettach wielkich miast w USA wybuchały niszczycielskie zamieszki, amerykańska policja opracowała system takich wskaźników. Znalazły się wśród nich na przykład: opóźnienia w wypłacie zasiłków i dystrybucji kuponów żywnościowych, sprzedaż alkoholu i narkotyków, aresztowania za drobne przestępstwa, ale także temperatura i wilgotność powietrza. Zastosowanie narzędzi tego typu umożliwia planowanie działań prewencyjnych.
