Konkurujmy innowacjami

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości od 13 lat wspiera rozwój polskich firm. Jak ocenia pani ten okres?

Bożena Lublińska-Kasprzak:

Od 1989 r. obserwujemy stały wzrost liczby przedsiębiorstw. Średnio rocznie powstaje 300–400 tys. nowych firm i jednocześnie ok. 300 tys. kończy działalność. Bilans jest więc cały czas dodatni. Dziś działa w Polsce prawie 1,8 mln przedsiębiorstw. Począwszy od 2002 r. polskie firmy nieprzerwanie średnio osiągają zyski, z wyłączeniem tylko jednego kwartału w 2008 r. Do osiągnięcia tych wskaźników PARP dołożyła swą cegiełkę. I nie mówię tylko o dotowaniu przedsiębiorstw, ale także o wielu działaniach o charakterze doradczo-informacyjnym. Tylko od 2008 r. poprzez instytucje otoczenia biznesu, z którymi współpracujemy, wsparliśmy usługami informacyjno-doradczymi ok. 300 tys. firm.

Co trzeba jeszcze zrobić, żeby rodzime firmy mogły zwycięsko konkurować z odpowiednikami z Zachodu?

Wiele naszych firm już to robi i osiąga zauważalne sukcesy. Przede wszystkim musimy jednak pracować nad innowacyjnością. Teraz konkurujemy ceną i jakością, bo nie jest prawdą, że konkurujemy wyłącznie kosztami pracy. Konkurujemy także jakością pracy i jakością produktów. Podkreślają to zagraniczni inwestorzy. Musimy jednak zacząć konkurować innowacyjnymi produktami. Wciąż też mamy zbyt małą liczbę eksporterów, szczególnie wśród małych i mikrofirm, które produkują głównie na rynek krajowy, korzystając z tego, że jest on całkiem spory. Do tego przez wiele lat był on niezaspokojony.

Mali produkują tylko na rynek wewnętrzny?

Tak, ale to się zmienia. Rodzimi przedsiębiorcy muszą już konkurować z produktami importowanymi. Nadszedł czas samemu wyjść na zewnątrz. Chodzi o szeroko rozumiane umiędzynarodowienie działalności. To oczywiście eksport, ale też kontakty zagraniczne, budowa sieci współpracy i osadzanie się na rynkach zagranicznych.

Unia Europejska, a my za nią, koncentruje się głównie na wsparciu sektora MŚP, a co z firmami dużymi?

Z tym jest pewien problem, bo trudno jest wspierać duże firmy, jeśli zdecydowana większość pomocy jest nakierowana na przedsiębiorstwa małe i średnie. Przede wszystkim MŚP – taka jest polityka na poziomie Komisji Europejskiej. Nasze analizy pokazują, że małe i średnie firmy trzeba wspierać w oparciu o pewną ich segmentację i dopasowanie instrumentów wsparcia, bo mamy np. kilka procent przedsiębiorstw szybko rosnących, które potrzebują zupełnie innej pomocy niż przedsiębiorstwa, które osiągnęły zadowalający poziom dochodów i na tym poprzestają. Co do dużych firm, to w okresie 2007–2013 zaobserwowaliśmy, że warto je wspierać w połączeniu z firmami małymi. Najlepsze efekty daje synergia i współpraca dużych i małych. Idealnym przykładem jest dolina lotnicza na Podkarpaciu.

PARP tylko z programu „Innowacyjna gospodarka" wypłaciła już biznesowi prawie 13 mld zł. Te pieniądze dobrze przysłużyły się gospodarce?

Efekty są wielowymiarowe, począwszy od zasilenia gotówką. Co roku wypłacamy po kilka miliardów złotych, co przekłada się na efekt mnożnikowy w postaci kolejnych zakupów i zleceń. Polska gospodarka coraz bardziej się umiędzynaradawia, rośnie eksport i pojawiają się nowe miejsca pracy zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie. Jest też coraz więcej innowacji. To, co zaobserwowaliśmy, to fakt, że część wspartych przez nas firm, szczególnie działających w branży ICT, staje się permanentnymi innowatorami.