Odpowiada Genowefa Baziuk-Płaska z kancelarii prawniczej Magnusson"
– Żeby znieść współwłasność rzeczy wspólnej, jaką jest dom, należy zawrzeć umowę notarialną, w której zostaną określone warunki podziału. Dom, którego współwłaścicielką jest czytelniczka, składa się z dwóch mieszkań. Podział jest więc stosunkowo prosty: trzeba uzyskać w starostwie zaświadczenia o wyodrębnieniu tych mieszkań, a następnie udać się do notariusza, gdzie zostanie podpisana umowa, na mocy której czytelniczka i jej kuzyn staną się właścicielami poszczególnych mieszkań oraz współwłaścicielami części wspólnych domu i działki, na której on stoi. Notariusz wyśle dokumenty do sądu wieczystoksięgowego – tam zostaną założone odrębne księgi wieczyste. W budynku powstanie tzw. mała wspólnota mieszkaniowa (małą wspólnotą jest nieruchomość mająca nie więcej niż siedem lokali). Zarządzanie tym, co wspólne (ściany, dach, instalacje, korytarze, grunt), będzie obowiązkiem obojga właścicieli, podobnie jak obecnie, gdy są współwłaścicielami. Przy równych udziałach w nieruchomości wspólnej nakłady na remonty będą jednakowe. Ponieważ wielkość udziału zależy od powierzchni mieszkania, to przy jednakowych mieszkaniach udziały też będą równe. Dotyczy to również działki: każde z kuzynów będzie miało w niej 50-procentowy udział. Zniesienie współwłasności ma tę zaletę, że każdemu z właścicieli daje prawo dysponowania swoim mieszkaniem. Może je sprzedać czy podarować bez zgody sąsiada. Oczywiście, sprzedając mieszkanie, sprzedaje się też udział w nieruchomości wspólnej.
Czytelniczka chciałaby też podzielić działkę gruntu. Nie można tego zrobić, wydzielając mieszkania, bo grunt, na którym stoi dom, tak jak dach czy ściany nie może być podzielony.
Chyba że działka jest duża, większa niż powierzchnia niezbędna do korzystania z budynku. W takiej sytuacji całość działki należy najpierw podzielić na dwie odrębne nieruchomości (jeżeli geodeta uzna to za możliwe).
Jedną będzie działka, na której stoi dom, i ta będzie wspólna. Dla drugiej działki, na której jest ogród, należy założyć odrębną księgę wieczystą. Ogród stanie się odrębną nieruchomością, którą współwłaściciele mogą podzielić i znieść współwłasność.
