Pieniądze od gminy na solary

[srodtytul]Adam Kościółek, radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Kurek, Kościółek, Wójcik[/srodtytul]

[b]Rz: Na dofinansowanie jakich inwestycji ekologicznych właściciele prywatnych domów mogą uzyskać pieniądze od gmin?[/b]

Adam Kościółek: Nowelizacja ustawy – Prawo ochrony środowiska, która weszła w życie 21 grudnia 2010 r., wprowadziła nowe przepisy (art. 403 ustępy 3 – 6), które umożliwiają finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej przez osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, osoby prawne i przedsiębiorców.

Pieniądze z dotacji mogą być wydane na zakup kolektorów słonecznych, budowę oczyszczalni ścieków, zakup kotłów do centralnego ogrzewania czy wymianę azbestowego dachu.

[b]Z jakich źródeł pochodzą pieniądze? W jaki sposób gminy decydują, komu je przyznać – na jakiej podstawie dofinansowują ekoprojekty?[/b]

Pieniądze na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji pochodzą z budżetów gmin. Jest to więc dotacja z funduszy krajowych, a nie unijnych. Gmina przyznaje środki inwestorowi w ramach tzw. dotacji celowej.

Zasady udzielania dotacji obejmujące tryb postępowania w sprawie dofinansowania oraz sposób rozliczania wydatków przez beneficjanta określa rada gminy w drodze uchwały. To rada gminy formułuje również wzór wniosku o przyznanie dotacji i wzór umowy o przyznanie dotacji. Wszelkich informacji na temat zasad udzielania dotacji na realizację inwestycji ekologicznych udzielą wydziały urzędów gmin odpowiednie dla kwestii środowiskowych.

Trzeba jednak pamiętać, że gminy dopiero od 22 grudnia ub.r. mogą przystępować do formułowania projektów uchwał regulujących zasady udzielenia dotacji. Dziś w wielu gminach jeszcze trwają prace nad projektami tych uchwał, ale w wielu nie zostały nawet rozpoczęte. A to oznacza, że trudno starać się o dotacje, skoro nie ma jeszcze reguł, według których mogłyby być wypłacane.

[b]Jak pan ocenia, czy trudno będzie o takie dofinansowanie? Jakie warunki trzeba będzie spełnić?[/b]

Nowelizacja ustawy nie wprowadziła żadnych szczegółowych wytycznych (poza określeniem rodzaju inwestycji, które mogą być objęte dofinansowaniem), którymi powinny kierować się gminy.

Należy więc mieć na uwadze, że zarówno zasady udzielania dotacji, jak i ich kwoty mogą się znacząco różnić w poszczególnych gminach.

[ramka][srodtytul]DOTACJE NA EKOPROJEKTY i TERMOMODERNIZACJE Z FUNDUSZY UNIJNYCH[/srodtytul]

[b]Radzi Adam Kościółek z Kancelarii Radców Prawnych Kurek, Kościółek, Wójcik: [/b] • Na wsparcie ekoinwestycji ze środków unijnych mogą liczyć projekty realizowane w jednej z następujących dziedzin: powstawanie lub modernizacja inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii, zmiana infrastruktury wytwarzania i przesyłania energii na bardziej przyjazną środowisku oraz oczyszczanie ścieków i gospodarki odpadami.

• Z reguły to nie gminy decydują, komu przyznać pieniądze, tylko urzędy marszałkowskie w przypadku regionalnych programów operacyjnych oraz urzędy centralne, takie jak Ministerstwo Rozwoju Regionalnego lub Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Jedynie w przypadku, gdy wniosek składa gmina i dotyczy on np. instalacji solarów nie tylko na budynkach użyteczności publicznej, ale również budynkach prywatnych, decyzje o tym, na jakim budynku takie solary umieścić, zapadają na szczeblu gminy, i to indywidualnie w urzędzie gminy należy się dowiadywać o szczegóły projektu i możliwości objęcia nim danego budynku.

• Jeśli urząd marszałkowski ogłasza tzw. nabór lub konkurs, z reguły można składać wnioski przez miesiąc od dnia jego ogłoszenia. Informacje o naborach na dofinansowanie pojawiają się na stronach internetowych urzędów marszałkowskich. Dla przykładu dla województwa małopolskiego będzie to strona www.fundusze.malopolska.pl, dla województwa mazowieckiego: www.mazovia.pl. Informacje o naborach można uzyskać również bezpośrednio w urzędach marszałkowskich, w ich jednostkach organizacyjnych, zajmujących się wdrażaniem programów unijnych.

• W większości województw wnioskodawcami mogą być gminy, które starają się o dofinansowanie przedsięwzięć, takich jak budowa, rozbudowa, przebudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków, systemu kanalizacji, doprowadzania wody. Osobny rodzaj projektów stanowią te związane z instalacją urządzeń służących do pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych – tzw. zielonej energii.

• Bardzo często wnioski dla projektów polegających na zakupie i montażu instalacji solarnej dotyczą gminnych lub wojewódzkich budynków użyteczności publicznej, takich jak szkoły, szpitale, przychodnie, domy opieki społecznej. W naborach mogą również wziąć z powodzeniem udział przedsiębiorcy lub organizacje społeczne (np. fundacje prowadzące domy opieki, szkoły).

• Co do budynków mieszkalnych, to projekty dotyczące ich termomodernizacji dopuszczalne są jedynie w części regionalnych programów operacyjnych (RPO) i tylko po spełnieniu kilku warunków. Wnioskodawcą takich projektów może być tylko i wyłącznie spółdzielnia mieszkaniowa lub wspólnota mieszkańców. Projekt może dotyczyć tylko termomodernizacji budynków wielorodzinnych. Budynki te muszą się znajdować na tej części obszaru jednostki samorządu terytorialnego, który jest wpisany do lokalnego programu rewitalizacji.

• Nie we wszystkich RPO dopuszczalna jest termomodernizacja (lub prace remontowe, rozbudowa) budynków mieszkalnych. Np. w RPO woj. śląskiego nie ma takiej możliwości, a w RPO woj. pomorskiego projekty mogą dotyczyć „historycznej zabudowy mieszkaniowej”. W woj. dolnośląskim zaś dopuszcza się inwestycje w dziedzinie mieszkalnictwa dotyczące renowacji części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych lub przygotowanie do użytkowania nowoczesnych socjalnych budynków mieszkalnych. Działania te i lokalizacja planowanego przedsięwzięcia muszą być zawarte w lokalnym programie rewitalizacji.

[srodtytul]Zanim zgłosisz się po dofinansowanie[/srodtytul]

[b]Na jakie przeszkody natrafia indywidualny inwestor, gdy chce dostać wsparcie na ekoinwestycję z funduszy europejskich. [/b] • Przedsięwzięcie, które będzie się ubiegało o dofinansowanie z funduszy europejskich, musi zostać odpowiednio zaplanowane, przemyślane. Należy zadbać o wielkości finansowe projektu i zgodność z uszczegółowieniem zakresu technicznego.

• Przed przystąpieniem do opracowywania dokumentacji aplikacyjnej wnioskodawca musi się dowiedzieć, jakie dokumenty są wymagane przy składaniu i późniejszej ocenie wniosku, np. przy robotach budowlanych na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków – pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, przy robotach budowlanych pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót budowlanych. Istotne są procedury oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ), których zakres i zawartość zależy od rodzaju projektu.

• Wszystkie przedsięwzięcia są kwalifikowane w grupy od 1 do 4, przy czym 1 to przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko naturalne, a te z grupy 4 to przedsięwzięcia, które nie wpływają potencjalnie na środowisko naturalne.

• Obecnie procedura OOŚ jest połączona z procedurą uzyskiwania pozwolenia na budowę, co jest znacznym ułatwieniem. Przy robotach budowlanych potrzebny jest dokument poświadczający prawo wnioskodawcy do dysponowania nieruchomością będącą miejscem, przedmiotem projektu.

• Wnioskodawca musi mieć na uwadze, że w przypadku decyzji o przyznaniu pieniędzy na jego projekt będzie musiał dokonywać zamówień towarów i usług zgodnie z ustawą – Prawo zamówień publicznych. Między innymi z tego powodu podczas opracowania projektu musi on precyzyjnie i realistycznie określić wielkość nakładów finansowych na poszczególne działania w projekcie.

• Harmonogram całego projektu należy podzielić na kwartały i w takim układzie określić działania i nakłady finansowe. Wskaźnik dofinansowania jest stały, tzn. w każdym roku, kwartale wynosi on np. 60 lub 70 proc. i nie może się wahać.

• Wnioskodawca, określiwszy wielkość nakładów finansowych, musi zagwarantować tzw. wkład własny do projektu – część nakładów finansowych, która nie jest finansowana ze środków unijnych.