Ile użytkownik wieczysty musi płacić za grunt? Gminy nie są pewne

Nowe zasady ustalania opłat za użytkowanie wieczyste, obowiązujące od 9 października 2011 r., są nieprecyzyjne. Dochodzi więc do sporów o interpretację przepisów dotyczących rozkładania podwyżki na raty.

Jednej z krakowskich spółek prezydent miasta czterdziestokrotnie podniósł opłatę za użytkowanie wieczyste. Ta poskarżyła się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Strony zawarły ugodę przed SKO – prezydent miasta zgodził się na zmniejszenie podwyżki.

Podwyżka w ratach

W tym czasie zmieniły się przepisy dotyczące podnoszenia opłaty za użytkowanie wieczyste. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami nałożyła na właścicieli gruntów obowiązek rozkładania na raty podwyżek przekraczających dwukrotność dotychczasowej opłaty.

– Nowe zasady stosuje się też do spraw wszczętych, a niezakończonych przed dniem wejścia w życie tych przepisów. Miasto rozłożyło więc podwyżkę na raty i poinformowało, że w trzecim roku od wypowiedzenia opłata osiągnie docelową wysokość, a to oznacza, że spółka musiałaby wnosić opłatę w pełnej, nowej wysokości o rok wcześniej, niż wymaga tego ustawa – tłumaczy Przemysław Kastyak, radca prawny i partner w kancelarii prawniczej Magnusson.

Art. 77 ust. 2a zd. drugie ustawy o gospodarce nieruchomościami mówi, że „pozostałą kwotę ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty (nadwyżkę) rozkłada się na dwie równe części, które powiększają opłatę roczną w następnych dwóch latach".

Oznacza to, że opłata w pełnej nowej wysokości powinna wejść w życie w trzecim roku od aktualizacji, czyli dopiero w czwartym roku od wypowiedzenia, gdyż aktualizacja następuje 1 stycznia roku następnego po wypowiedzeniu. Najlepiej pokaże to przykład, mianowicie gdyby opłata wzrosła z 1 tys. zł do 10 tys. zł, w roku aktualizacji  powinna wynosić 2 tys. zł, w następnych dwóch latach po 6 tys. zł, a dopiero w kolejnym roku docelowe 10 tys. zł.

Interpretacja resortu

Innego zdania jest Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Według niego opłata w nowej wysokości obowiązuje w trzecim, a nie czwartym roku.

– Taka była intencja ustawodawcy, którą wyraził m.in. w uzasadnieniu do projektu w tej sprawie – tłumaczy Piotr Styczeń, wiceminister transportu i budownictwa. Poza tym ustawodawca wprowadził generalną zasadę, że opłatę za użytkowanie wieczyste można aktualizować nie częściej niż co trzy lata. Oznacza to, że wprowadzanie podwyżki przez trzy lata po to, by w czwartym roku obowiązywała opłata w docelowej wysokości, byłoby sprzeczne z tą zasadą.

Na interpretację ministerstwa powołują się organy reprezentujące gminy i Skarb Państwa.

Podobnego zdania jak ministerstwo jest m.in. mec. Tomasz Podlejski, prezes Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie.

– Przepis jest nieprecyzyjny – przyznaje – ale interpretacja ministerstwa jest właściwa.