Nasz czytelnik kupił działkę, na której zamierza zbudować dom. Działkę przecina jednak zarośnięty trawą rów, który biegnie też przez inne działki. - Chciałbym go zasypać, bo utrudnia zagospodarowanie działki, ale mój sąsiad twierdzi, że nie mogę tego zrobić bez pozwolenia. Czy to prawda? – pyta czytelnik.
Rów na działce prawdopodobnie jest urządzeniem wodnym, o którym mówi art. 9 ust. 1 pkt 19 ustawy Prawo wodne. Takie urządzenia pozwalają utrzymać odpowiedni stan wody na gruntach, a ich likwidacja lub niewłaściwe utrzymanie może naruszyć stosunki wodne na danym terenie i skutkować szkodami związanymi z zalaniem działki czytelnika lub jego sąsiadów. Dlatego na ewentualne zasypanie rowu należy uzyskać tzw. pozwolenie wodnoprawne.
Czyść i nic nie zmieniaj
Właściciel gruntu jest także właścicielem wód stojących na tym gruncie (także tych pod ziemią) oraz wód w rowach znajdujących się w granicach jego posesji (art. 12 ust. 1 prawa wodnego). Może z nich korzystać np. wykopując studnię lub staw, ale tak, by nie szkodziło to stosunkom wodnym w okolicy. Ma obowiązek utrzymywać dobry stan wód i regulować go stosownie do możliwości wynikających ze znajdujących się na nich urządzeń wodnych oraz warunków hydrologicznych. Co do zasady nie może zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej, ani kierunku odpływu ze źródeł — ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Nie może także odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie. Co więcej – ciąży na nim obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody szkodliwych dla sąsiadów, choćby powstały na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich.
Zgodnie z art. 64 ust. 1 prawa wodnego utrzymywanie urządzeń wodnych polega na ich eksploatacji, konserwacji oraz remontach po to, żeby zachowały swoje funkcje. To znaczy, że trzeba dbać, by rowy były zawsze drożne, nie zarastały, należy usuwać z nich suchą trawę, opadłe, liście gałęzie, nadmiar ziemi itp.
Koszty samowolki
Zaniedbania obowiązku należytego utrzymywania urządzenia wodnego może być brzemienne w skutki. Jeśli spowoduje zmianę funkcji urządzenia lub szkodliwe oddziaływanie na grunty, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego może, w drodze decyzji, nakazać przywrócenie poprzedniej funkcji urządzenia wodnego lub likwidację szkód, określając warunki i termin wykonania tych czynności (art. 64 b prawa wodnego). Nie trzeba dodawać, z jakimi kosztami dla właściciela nieruchomości może się wiązać wykonanie takiej decyzji.